<i><b>Letternaamgeving Scheikundige </b></i><br/><i><b>Functie </b></i><br/><i><b>Deficiëntie </b></i><br/><i><b>Toxiciteit </b></i><br/><i><b>Bronnen </b></i><br/><i><b>Extra </b></i><br/><i><b>naam </b></i><br/><b>Vit A </b><br/>Retinol <br/><b>Gezichtsvermogen </b><br/><b>Nachtblindheid </b><br/>Niet bij caroteen: bij <b>Wortels </b><br/>Geen carotenoïden <br/><i>650 (vrouw)-750 </i><br/>Retinoïd <br/><b>Xeroftalmie </b><br/>te hoge inname, <br/>Lever, visolie <br/>met vit A activiteit <br/>Dierlijk vet <br/>in kool, spinazie, <br/><i>(man) µg </i><br/>B-caroteen <br/>Regeling celexpressie en <b>Hyperplasie</b> en <br/><b>geelbruine huid</b> <br/>Toegevoegd <br/>peterselie, <br/>celdifferentiatie (B-<br/>verlies van <br/>Wel bij vitamine A: <br/>aan margarines <br/>tomaten, broccoli, <br/>Warmte, zuurstof, <br/>caroteen is een <br/>differentiatie <br/><b>acute intoxicatie</b> <br/>Diepgele of <br/>pompelmoes, kiwi <br/>licht en zuur <br/>antioxidant) <br/>andere epithelen <br/>300mg kan fataal <br/>geelrode <br/>Hoe donkerder de <br/>milieu <br/>Verhoogde <br/>zijn <br/>groenten en <br/>eidooier, hoe meer <br/>fruit <br/>vitA <br/>Rol in reproductieve, <br/>morbiditeit en <br/>Grote hoeveelheden <br/>VitA tekort loopt <br/>embryogenese en groei <br/>mortaliteit <br/>voorgevormd vit A <br/>samen met de Fe-<br/>Nutritionele anemie tijdens <br/>status daling <br/>Aantasting bot en <br/>zwangerschap heeft <br/>tanden <br/>teratogene effecten <br/>vitE bevordert de <br/>opname van <br/>retinol <br/><b>Vit D3 </b><br/>Cholecalciferol Behoud van de <br/><b>Rachitis</b>= slechte <br/>Onmogelijk via te <br/>Bloodstelling <br/>In huid zit 7-<br/><b>Vit D2 </b><br/>Ergocalciferol <br/><b>calciumbalans</b>: <br/>mineralisatie van <br/>veel zonlicht. <br/>huid aan <br/>dehydrocholestero<br/><b>zonlicht</b> of UV-<br/>l <b>(= provitamine)</b> <br/><i>10-15 µg </i><br/>bevordert absorptie van het bot <br/><b>Beperkte </b><br/>bestraling met <br/>die vit D uit het <br/>calcium in de darm en <br/><b>Osteomalacie</b>= <br/><b>hoeveelheid 7-</b><br/>gepaste <br/>zonlicht omzet tot <br/>Warmte, zuurstof, <br/>mobiliseert botmineraal demineralisatie van <b>dehydrocholesterol</b> <br/>golflengte <br/>previtamine D3 <br/>licht en basisch <br/>het bot <br/>Vit D3 (dier) <br/>milieu <br/>Stimuleert absorptie <br/>Hypocalciëmie <br/>Via suppletie: acute <br/>Visleverolie, <br/><b>Calcitriol</b> zorgt <br/>vette vis <br/>voor opname van <br/>van fosfaat uit de darm <br/>Tetanie <br/>intoxidatie of <br/>Minder in <br/>Ca thv de darm <br/>(spierspasme) <br/>chronische toxiciteit: boter, kaas, <br/>geen tekorten <br/>Rol in <br/>Secundaire <br/>Hypercalciëmie <br/>lever en <br/>immuunhematopoëtisc<br/>hyperparatyroïdie <br/>Calciumneerslag in <br/>eidooier <br/>Volle of <br/>h systeem <br/>Botziekten bij <br/>weke weefsels, <br/>verrijkte melk <br/>Nodig voor <br/>nierfalen <br/><b>daling nierfunctie, </b><br/>D2 in <br/>absorptie van Ca <br/><b>nierstenen,</b> <br/>paddenstoelen <br/>Stimuleert <br/>neurologische <br/>Verplicht <br/>absorptie van P <br/>klachten <br/>toegevoegd aan <br/>margarine en <br/>minarine <br/><b>Vit E </b><br/>Tocoferolen <br/><b>Antioxidant</b>, vooral in <br/>Zelden: <br/>Zelden: <b>pro-oxidans</b> Granen, zaden, <br/>Tocoferol is de <br/><i>11-13mg </i><br/>Tocotriënolen de celmembranen <br/>neurologische <br/>Invloed op <br/><b>oliën</b>, <br/>scheikundige naam <br/>margarines <br/>voor de meest <br/>Stabiliteit <br/>stoornissen <br/>stollingsmechanism<br/>(deel gaat <br/>frequente vorm <br/>Warmte, zuurstof <br/>Beschermt <br/>e van het bloed <br/>verloren bij de <br/>voor vit E in de <br/>en licht <br/>lipoproteïnen <br/>Hoger risico op <br/>bereiding), <br/>voeding <br/>Cholesterolverlagend <br/>prostaatkanker bij <br/>lever, boter en <br/>Bevordert <br/>effect <br/>gelijktijdige <br/>spek <br/>2de bron: <br/>opname van <br/>Cofactor <br/>toediening van <br/>groenten en <br/>retinol (vitA) <br/>Genregulatie <br/>bepaalde dosis vit E <br/>fruit <br/>en SE <br/>Niet of weinig <br/>in melk en <br/>visolie <br/><b>Vit K1 </b><br/>Fyllochinon <br/>Co-enzym voor de <br/>Zelden: Verstoring <br/>Komt niet voor in <br/><b>Bacteriële</b> <br/>K1: eten en <br/><b>Vit K2 </b><br/>Menaquinon <br/>vorming van y-<br/>van <b>bloedstolling</b> <br/>praktijk <br/>synthese in <br/>drinken <br/>caecum <br/>K2: zelf aanmaken <br/><b>Vit K3 </b><br/>Menadion <br/>carboxyglutamaat in <br/>Hemorragische <br/>Goede bron: <br/>K3: stolling <br/><i>K1: 50-70 µg </i><br/><b>bloedstollingsfactoren </b><br/>ziekte <br/><b>broccoli, </b><br/>Pasgeboren krijgen <br/>en proteïnen van <br/><b>Foetale warfarine- </b><br/><b>spruiten, sla en </b><br/>vit K toegediend <br/>Licht, zuur milieu <br/><b>botmatrix </b><br/><b>syndroom</b>: foetale <br/><b>spinazie</b> <br/>want zijn nog niet <br/>en basisch milieu <br/><b>(botmineralisatie)</b> <br/>botafwijkingen <br/>Matige bron: <br/>in staat deze zelf <br/>andere <br/>aan te maken <br/>groenten, <br/>Hoge suppletie vit <br/>plantaardige <br/>E en A inhiberen <br/>oliën en lever <br/>recycling vit K <br/><b>Vit C </b><br/>Co-enzym voor de <br/>Tandcement <br/>Zelden: meer dan 2 <br/><b>Aardappelen</b>, <br/><b>Zeer onstabiel</b>! <br/><i>110mg </i><br/>ascorbinezuur <br/>hydroxylatie van proline (<b>bloedend</b> <br/>g vit C/ dag kan <br/>verse groenten <br/>en fruit (kiwi, <br/>Rokers en <br/>L-dehydro- <br/>en lysine in de <br/><b>tandvlees</b>), <br/>leiden tot <br/>aardbeien, <br/>alcoholisten <br/>Warmte, zuurstof, ascorbinezuur <br/>collageensynthese <br/><b>onderhuidse </b><br/>darmklachten of <br/>citrusvruchten, <br/>hebben een <br/>licht, neutrale en <br/><b>bloedingen, </b><br/>diarree en <br/>rode paprika en <br/>verhoogde <br/>basische pH <br/><b>Antioxidant</b>: vangen <br/><b>Spierzwakte </b><br/>verhoogde <br/><b>broccoli</b>) <br/>behoefte <br/>vrije radicalen <br/><b>Scheurbuik </b><br/>uitscheiding van <br/>orgaanvlees <br/> <br/>Betrokken in veel <br/>Bevordert de <br/>Bescherming tegen <br/><b>Botpijnen</b> bij <br/>oxaalzuur met urine <br/>processen in het <br/>ijzeropname <br/>vorming nitrosamines <br/>zuigelingen <br/>(<b>nierstenen</b>) <br/>lichaam <br/>uit nitraten <br/>Fe-tekort en <br/><b>Bevordert de </b><br/>gevolgen <br/><b>ijzeropname </b><br/>