Voorbeeldvragen examen ethiek

a) Het dualistisch mensbeeld ziet de mens als bestaande uit twee aparte componenten: het lichaam en de geest of ziel. Het lichaam wordt gezien als materieel en het omhulsel van de persoon, terwijl de geest als essentieel en niet-materieel wordt beschouwd. Dit leidt tot een scheiding tussen lichaam en geest, waarbij de geest als belangrijker wordt gezien.
In dit mensbeeld wordt lichamelijkheid minder belangrijk geacht dan de geest. Het lichaam wordt gezien als tijdelijk en ondergeschikt aan de geest, wat kan leiden tot devaluatie van het lichaam en het negeren van lichamelijke behoeften.
Bij handicap en gezondheid/ziekte wordt een handicap of ziekte gezien als een defect in het lichaam, los van de geest. Het lichaam moet gerepareerd worden, terwijl de geest als intact wordt beschouwd. Dit kan stigmatisering en het negeren van de interactie tussen lichaam en geest veroorzaken.
b) Het dualistisch mensbeeld wordt vaak geassocieerd met het biomedische model in de gezondheidszorg. Dit model richt zich voornamelijk op fysieke aspecten van gezondheid en ziekte en behandelt symptomen om het lichaam terug te brengen naar een normale staat.
Het dualistisch mensbeeld kan redenen hebben vanuit historische, culturele en religieuze overtuigingen. Het biedt een eenvoudig model om de menselijke ervaring te begrijpen, maar heeft ook implicaties. Het creëert een kunstmatige scheiding tussen lichaam en geest en kan leiden tot verminderde aandacht voor psychosociale en culturele dimensies van gezondheid. Het kan ook stigmatisering en het negeren van de complexiteit van menselijke ervaringen bevorderen.
c) Kritisch gezien is het dualistisch mensbeeld beperkt omdat het de complexiteit van de menselijke ervaring reduceert. In mijn eigen bestaanservaring merk ik dat lichaam en geest nauw met elkaar verbonden zijn en elkaar beïnvloeden. Het is belangrijk om alternatieve perspectieven te omarmen die recht doen aan deze verbondenheid.

Omdraaien

Ethische benadering, deontologische benadering en de deontologisch-ethische benadering vergelijken:
• Ethische benadering: Het overwegen van de gevolgen en uitkomsten van een handeling om te bepalen of het goed of fout is.
• Deontologische benadering: Het beoordelen van de morele juistheid van een handeling op basis van ethische principes en plichten, ongeacht de uitkomst.
• Deontologisch-ethische benadering: Het combineren van de deontologische benadering met de ethische benadering door zowel rekening te houden met principes als met de gevolgen van een handeling.

Omdraaien

a) Het materialistisch mensbeeld ziet de mens als een puur fysiek wezen, zonder een aparte geest of ziel. Het benadrukt dat de menselijke ervaring volledig wordt bepaald door biologische processen en interacties met de omgeving. Het lichaam wordt gezien als de essentie van de persoon.
Vanuit dit mensbeeld is lichamelijkheid erg belangrijk. Het lichaam wordt gezien als de bron van ervaringen, emoties en gedachten. Het legt de nadruk op de fysieke aspecten van de mens en hun invloed op gezondheid en welzijn.
Bij handicap en gezondheid/ziekte wordt een handicap gezien als een beperking in het functioneren van het lichaam. Gezondheid en ziekte worden begrepen als fysieke toestanden die voortkomen uit biologische processen. Behandeling en zorg zijn gericht op het herstellen of optimaliseren van de fysieke conditie.
b) Het materialistisch mensbeeld kan worden verbonden met het biopsychosociale model in de gezondheidszorg. Dit model erkent de biologische, psychologische en sociale aspecten van gezondheid en ziekte. Het richt zich op het begrijpen van hoe deze verschillende dimensies samenwerken om de gezondheidstoestand van een persoon te beïnvloeden.
c) Kritisch gezien kan het materialistisch mensbeeld de subjectieve en innerlijke ervaringen van mensen verminderen tot puur fysieke fenomenen, waardoor psychologische en spirituele aspecten worden genegeerd. Het kan ook de complexiteit van menselijke ervaringen en het unieke van elk individu onderwaarderen.
Hoewel het materialistisch mensbeeld waardevolle inzichten biedt, is het belangrijk om de volledige complexiteit van de menselijke ervaring te erkennen en waarderen, inclusief de niet-fysieke aspecten.

Omdraaien

Moeilijkheid bij ethische dilemma's in de gezondheidszorg: Ethische dilemma's in de gezondheidszorg zijn vaak complex vanwege de verschillende waarden, belangen en morele perspectieven die ermee gepaard gaan. Het kan moeilijk zijn om een ethische beslissing te nemen omdat er vaak geen eenduidig juist antwoord is en verschillende waarden met elkaar in conflict kunnen komen. Bijvoorbeeld, het kiezen tussen het respecteren van de autonomie van een patiënt en het zorgen voor hun welzijn kan een uitdagend dilemma zijn.

Omdraaien

a) Het idealistisch mensbeeld ziet de mens voornamelijk als een wezen van geest en intellect. Het legt de nadruk op het mentale en spirituele aspect van de persoon, waarbij het lichaam als ondergeschikt wordt beschouwd.
Vanuit dit mensbeeld wordt lichamelijkheid vaak als minder belangrijk gezien in vergelijking met de geest. Het richt zich meer op intellectuele groei en spirituele ontwikkeling.
Bij handicap en gezondheid/ziekte wordt een handicap gezien als een uitdaging voor de geestelijke ontwikkeling. Het overwinnen van fysieke beperkingen wordt gezien als een belangrijk aspect van persoonlijke groei.
b) Het idealistisch mensbeeld kan worden gekoppeld aan het holistische model in de gezondheidszorg. Dit model erkent de samenhang tussen lichaam, geest en spirituele dimensies van gezondheid.
c) Kritisch gezien kan het idealistisch mensbeeld leiden tot het minimaliseren van het belang van het lichaam en aardse ervaringen. Het kan de fysieke behoeften en sociale dimensies van gezondheid negeren.
Het is belangrijk om het idealistisch mensbeeld kritisch te evalueren en in te zien dat lichaam en geest nauw met elkaar verbonden zijn. Een holistisch begrip van menselijke ervaringen en gezondheid erkent de wederzijdse invloed van beide aspecten.
Het is belangrijk om een balans te vinden waarin zowel lichamelijke als geestelijke aspecten worden erkend en gewaardeerd.

Omdraaien

Consequentialistische ethiek, deontologische ethiek en principlisme vergelijken:
• Consequentialistische ethiek richt zich op de gevolgen van een handeling en streeft naar het maximaliseren van het welzijn voor het grootste aantal mensen.
• Deontologische ethiek legt de nadruk op morele plichten en principes die bepalen wat juist is, ongeacht de gevolgen.
• Principlisme maakt gebruik van een set van ethische principes om de juistheid van handelingen te beoordelen, zoals autonomie, rechtvaardigheid, weldoen en niet schaden.

Omdraaien

a) Het holistisch mensbeeld beschouwt de mens als een samenspel van lichaam, geest en sociale context. Het benadrukt de onderlinge verbondenheid van deze aspecten. Het erkent dat lichamelijkheid een integraal onderdeel is van ons mens-zijn en dat ons welzijn afhangt van een evenwicht tussen fysieke, mentale en sociale aspecten.
Binnen dit mensbeeld wordt de lichamelijkheid gewaardeerd als een bron van wijsheid en informatie. Het belang van gezondheid wordt erkend en er wordt gestreefd naar het in balans brengen van fysieke behoeften zoals voeding, beweging en rust.
Bij handicap wordt inclusie en empowerment nagestreefd. Er wordt gestreefd naar een samenleving waarin mensen met een handicap volwaardig kunnen deelnemen en hun eigen welzijn kunnen bevorderen.
Het holistisch mensbeeld ziet gezondheid als een evenwichtige staat van welzijn op fysiek, mentaal, emotioneel en spiritueel niveau. Ziekte wordt gezien als een verstoring van dit evenwicht, waarbij het streven gericht is op het herstellen van balans en het bevorderen van algeheel welzijn.
b) Dit mensbeeld kan worden gekoppeld aan het bio-psychosociale model in de gezondheidszorg. Dit model erkent de invloed van biologische, psychologische en sociale factoren op gezondheid en welzijn. Het legt de nadruk op het begrijpen van de persoon als geheel en het aanpakken van alle relevante dimensies.
c) Kritisch gezien heeft het holistisch mensbeeld redenen die voortkomen uit het besef dat de mens meer is dan de som der delen. Het benadrukt de complexiteit van de menselijke ervaring en pleit voor een integrale benadering van gezondheid en welzijn. Het is belangrijk om dit mensbeeld kritisch te blijven onderzoeken en de implicaties ervan af te wegen aan de hand van onze eigen ervaringen om een gebalanceerde benadering te waarborgen.

Omdraaien

Utilitaristische ethiek: Utilitarisme is een vorm van consequentialistische ethiek die streeft naar het maximaliseren van geluk en welzijn voor het grootste aantal mensen. Een voorbeeld in de gezondheidszorg zou kunnen zijn dat een arts een behandeling aanbeveelt die de meeste patiënten ten goede komt, zelfs als dit ten koste gaat van een enkele patiënt. Het utilitarisme kan echter bekritiseerd worden vanwege het negeren van individuele rechten en het potentieel voor het verwaarlozen van minderheidsgroepen.

Omdraaien