Anatomie - Respiratoir systeem + fonatie

Respiratoir systeem
Trachea, Bronchiaalboom, Longen, Ademhaling, Zuurstoftransport, CO2 transport
Kraakbenig skelet
Membranen + ligamenten
Spieren (5 intrinsieke)
Zenuwen
Bloedvaten
Anatomie microscopisch: epitheel, basement membrane zone (BMZ), lamina propria, musculus vocalis, specifieke componenten
Mucosal wave
Bernoulli eﬀect
Diverse theorieën

Preview samenvatting (3 van de 12 pagina's)

Hoofdstuk 16: Respiratoir systeem
Inleiding
Respiratoir systeem = essentieel systeem – allesomvattend:
verplaatsen van lucht in/uit het lichaam
cellulaire energie voor onderhoud, groei, afweer en celdeling
intrinsiek gekoppeld aan cardiovasculair stelsel
verbinding interstitiële vloeistof en uitwisselingsoppervlakken van de longen
2 zones:
 luchtverplaatsing
 gasuitwisseling
5 essentiële functies:
 groot oppervlak voor gaswisseling lucht ⇌ bloed
 verplaatsing lucht van/naar gaswisselingsoppervlak
 bescherming alveolaire oppervlak tegen
o uitdroging en temperatuursveranderingen
o ziekteverwekkers
 vorming geluiden voor spraak, zang en non-verbale auditive communicatie
 reukzin
onderdelen:
 neus (+ sinussen)
 farynx (keelholte)
 larynx (strottenhoofd)
 trachea (luchtpijp)
 bronchi (onderste luchtwegen)
 alveoli (longblaasjes)
Functie luchtwegen  transport ‣ ﬁltering ‣ verwarming ‣ bevochtiging
 dus bescherming tegen celresten, ziekteverwekkers, extreme uitwendige omstandigheden
Trachea
taaie maar toch buigzame buis
start = C6 (niveau cricoid = UES! = ingang slokdarm)
einde = L5 (5de lumbale wervel)
15-20 kraakbeenringen
2,5 cm. Diameter
12,5 cm. Lengte
anterior van de slokdarm
trilhaardragend muceus slijmvlies  trachearingen
o maakt expansie slokdarm mogelijk
o 15- 20 C-vormige stukken hyalien kraakbeen
o open posterieur, verbonden met
 glad spierweefsel (m. trachealis) en bindweefsel (pars membranacea)
 onder invloed autonoom zenuwstelsel (AZS)
Bronchiaalboom
afname kraakbeencomponent - toename gladde spiercomponent
carina (hoofdsplitsing trachea)
L/R hoofdstambronchus
o rechts: 3 bronchi (3 lobben)
o links: 2 bronchi (2 lobben)
gelijkaardige opbouw als trachea
Rechter hoofdstambronchus
o iets wijder dan links
o andere hoek tov carina
o voorkeur voor vreemde voorwerpen
kleinere bronchi
o bronchiolen (diameter 1mm)
o terminale bronchiolen (diameter 0,3-0,5 mm)
o respiratoire bronchiolen
o ductus alveolaris
spiercomponent
o ontspanning = bronchodilatatie
o contractie = bronchoconstrictie
functionele eenheid
o opgebouwd uit enkellagig squameus epitheel
o eenvoudige gasdiffusie
o omringd door capillair netwerk
respiratoire membraan
o alveoli plaveiselcellen
o endotheelcellen bloedvatwand
o versmolten basaalmembranen tussenbeide
longen
omvat in viscerale pleura, pleuraholte en pariëtale pleura
Rechter long: groter, 3 lobben
Linker long: kleiner, 2 lobben
Ademhaling
respiratoire bewegingen
o inspiratie
 diafragma
 externe intercostale spieren
o expiratie
 ‘passive recoil’
 ademsteun: gecontroleerde werking
 abdominale spieren
 interne intercostale spieren
 borst- en rugspieren
niet-respiratoire bewegingen
 luchtbewegingen niet primair bedoeld voor gasuitwisseling
 wel voor vrijmaken luchtwegen en expressie emoties
 meestal reﬂex-gestuurd, hoewel soms vrijwillige initiatie
o hoest
 diepe inspiratie, sluiten glottis, krachtige expiratie tegen gesloten glottis met
drukopbouw
 plotse opening glottis met krachtige explusie expiratoire lucht
 bewust
 reﬂex
o niezen
 gelijkaardige opbouw als hoest (open glottis - open verhemelte)
 klaring bovenste luchtwegen
 reﬂex door irritatie nasale caviteit
o lachen / wenen
 inspiratie
 expiratie in reeks opeenvolgende korte expiraties
 verschil adhv gelaatsuitdrukking
o hik
 korte inspiratie door contractie diafragma met gesloten glottis
 botsing lucht op glottis geeft klank
 functie???
o Geeuwen

Ademhalingsvolumes
TC = tidale capaciteit (ademvolume)
o volume in- en uitgeademde lucht bij normale ademhaling in rusttoestand
o kan verdubbeld of verdrievoudigd worden naargelang de noden en activiteiten van
het individu
o normale gemiddelde volume voor een volwassene is 500 ml
IRV = inspiratoir reservevolume
o volume lucht dat kan ingeademd worden na het einde van de tidale inspiratie
o reserve die beschikbaar blijft om het tidale volume te doen toenemen
o gemiddelde normale volume voor volwassenen is 2,5 liter
ERV = expiratoir reservevolume