Studiebot antwoord

Vraag gesteld door: Valentina222 - 5 maanden geleden

Voor mijn onderzoek moet ik 2 deelvragen beantwoorden:
1e deelvraag: In hoeverre zijn sociaal werkers zich bewust van hun rol in de palliatieve fase bij mensen met een ongeneeslijke ziekte?
2e deelvraag: Hoe wordt momenteel gewerkt aan het versterken van de positie en samenwerking van sociaal werkers in de palliatieve zorg en wat zijn de mogelijke voordelen van verdere versterking?

Haal uit de volgende artikel, relevante informatie die ik voor mijn onderzoek kan gebruiken. Maak hier een samenvatting van of deel dit onder bij de 2 bovenstaande deelvragen. Dit is de artikel:

Sociaal werk: een echte meerwaarde voor palliatieve zorg Sociaal werkers worden vaak onvoldoende betrokken in palliatieve zorg, zo blijkt uit de internationale wetenschappelijke literatuur. Een hogere waardering van het sociaal werk zou ons echter weer dichter kunnen brengen bij de oorspronkelijke, holistische visie op palliatieve zorg waarbij het niet enkel gaat om het aanpakken van fysieke maar ook psychische, spirituele n sociale noden. Palliatieve zorg is multidimensionaal en interdisciplinair Bij palliatieve zorg denken de meeste mensen aan fysieke pijnbestrijding tijdens de laatste dagen van het leven van personen met een levensbedreigende ziekte. Zorgverleners die dagelijks met beide voeten in de praktijk staan weten natuurlijk dat palliatieve zorg veel meer is dan dat. Hoewel de medische aspecten rond pijnbestrijding natuurlijk erg belangrijk zijn, besteed goede palliatieve zorg evenveel aandacht aan psychosociale of spirituele aspecten (1). Het is wat in de vergetelheid geraakt dat deze holistische visie op palliatieve zorg werd uitgewerkt door iemand met een sociaal werk - achtergrond. De Britse Dame Cicely Saunders (Voeg foto toe zie onderaan) benadrukte met het concept Total Pain dat het levenseinde niet enkel gaat om fysieke maar ook om psychische, spirituele en sociale pijn. Met dit concept herpositioneerde ze de relatie tussen zorgverleners en stervende personen in een gemedicaliseerd zorglandschap. Ze legde hiermee dan ook een belangrijke theoretische basis voor het hospicemodel, wat mede heeft geleid tot de professionalisering van palliatieve zorg in de jaren 1960 en 1970 (2). Palliatieve zorg vraagt dus een multidimensionale benadering waarbij niet alleen aandacht bestaat voor medische noden, maar ook voor psychische, spirituele en sociale noden. Om aan goede palliatieve zorgverlening te doen is het dan ook noodzakelijk dat verschillende disciplines zoals artsen, verpleegkundigen, psychologen maar ook sociaal werkers interdisciplinair samenwerken. Sociaal werkers: experten in het betrekken van de sociale context van palliatieve patinten Sociaal werkers zijn uitermate geschikt om de sociale noden van palliatieve patinten en hun omgeving aan te pakken aangezien zij in hun dagelijkse praktijk het perspectief van de sociale diagnose hanteren (3). Sociaal werkers zijn namelijk specifiek opgeleid om de sociale context van palliatieve patinten te betrekken en die desgewenst ook kunnen inzetten om de problemen van deze patinten mee op te lossen. Wat doen sociaal werkers dan concreet? Vooraleerst brengen sociaal werkers heel wat administratie in orde zoals bijvoorbeeld mogelijke financile terugbetalingen. Deze administratieve ontlasting kan erg belangrijk zijn voor patinten en zeker ook voor naasten. Verder kijken ze dan ook, anders dan bijvoorbeeld verpleegkundigen of artsen die de handen vol hebben met de medische begeleiding van patinten, expliciet naar de noden van de naasten. Hebben naasten van patinten die bijvoorbeeld als mantelzorger optreden wel voldoende tijd en middelen om deze taak op zich te nemen of moeten zij hierin ondersteund worden? Hoe gaat het met de partner van een palliatieve patint die in het ziekenhuis opgenomen werd? Is deze persoon nog goed ter been om zelfstandig te wonen of moet er extra thuiszorg geregeld worden? Dit zijn allemaal vragen waar sociaal werkers mee te maken krijgen wanneer ze de context van een palliatieve patint betrekken. Niet iedereen heeft een uitgebreid sociaal netwerk om op terug te vallen en daar hebben sociaal werkers een goed oog voor. Het is dan, tenslotte, ook de taak van sociaal werkers om politiserend te werken en structurele ongelijkheden die ze in dagelijkse situaties met palliatieve patinten tegenkomen, bekend te maken. Krijgt iedereen wel voldoende toegang tot professionele palliatieve zorg? Dat is een belangrijke vraag die sociaal werkers zich elke dag zouden moeten stellen. Onderzoek heeft aangetoond dat het betrekken van sociaal werkers leidt tot een kwalitatievere palliatieve zorg die niet noodzakelijk meer hoeft te kosten (4). Hoewel kostenbesparingen nooit een doel op zich zouden mogen zijn, is het niet onlogisch om na te gaan hoe palliatieve zorg kostenefficinter georganiseerd kan worden. Een steeds ouder wordende bevolking enerzijds en een toename van chronische aandoeningen in alle leeftijdscategorien anderzijds, zorgt er namelijk voor dat er steeds meer en meer nood aan palliatieve zorg is (5) (6). Aangezien het aantal beschikbare professionele zorgverleners beperkt is (7), zal ook de inzet van vormen van niet-professionele capaciteit in de samenleving bekeken moeten worden. Door hun contextuele opleiding zijn sociaal werkers goed geplaatst om als het ware een brugfiguur te zijn tussen professionele zorg die vanuit formele zorginstellingen wordt verstrekt en niet-professionele vormen van zorg die vooral binnen de informele sfeer gegeven worden (door familieleden, vrienden, kennissen, vrijwilligers). Dit maakt de positie van het sociaal werk misschien wel uniek: het is een discipline die zowel aan de professionele als de niet-professionele palliatieve zorg een bijdrage kan leveren (8). De noodzaak aan het beter en tijdiger betrekken van sociaal werkers Hoewel de toegevoegde waarde van het sociaal werk dus duidelijk is, worden sociaal werkers onvoldoende betrokken in palliatieve zorg. Hiervoor zijn meerdere factoren verantwoordelijk. Vooreerst bestaat er geen duidelijk beroepsprofiel van de sociaal werker. Ze zijn actief in een veelheid aan sectoren waar ze bovendien veel verschillende rollen op zich nemen. Hoewel dit een positieve eigenschap van het beroep is, zorgt het er eveneens voor dat andere zorgverleners vaak niet goed weten wat een sociaal werker nu precies doet (9). Wanneer die rol dan vervolgens nog eens deels overlapt met die van andere disciplines - vooral verpleegkundigen en psychologen - kan dit in de praktijk voor verwarring zorgen. (Voeg kader in zie onderaan) Ten slotte is het ook zeker niet altijd zo dat sociaal werkers zich comfortabel voelen wat palliatieve zorg betreft, gezien dit werkingsgebied in de meeste gevallen weinig in hun opleiding aan bod komt (10). De vraag is dan ook hoe en wanneer sociaal werkers kunnen ingezet worden opdat er zoveel mogelijk voordeel is voor palliatieve patinten. Een belangrijke randvoorwaarde ligt hier in het feit dat sociaal werkers zoveel mogelijk hun contextuele bril moeten kunnen opzetten. Er zijn echter zaken die dit bemoeilijken in de praktijk. Enerzijds wordt de rol van een sociaal werker vaak te administratief ingevuld zodat er voor het betrekken van de context van palliatieve patinten simpelweg te weinig tijd overblijft. Hoewel administratie belangrijk is, mag hun rol hier absoluut niet toe beperkt worden. Anderzijds wordt palliatieve zorg vaak te laat opgestart waardoor sociaal werkers over onvoldoende tijd beschikken om op een betekenisvolle manier met patinten en hun omgeving aan de slag te gaan (11). Ook zijn er in veel zorginstellingen onvoldoende sociaal werkers beschikbaar, waardoor de caseload voor deze medewerkers erg hoog wordt. Het is, kortom, belangrijk dat sociaal werkers voldoende tijd krijgen om op een betekenisvolle manier met palliatieve zorg bezig te zijn. Om goed interdisciplinair te kunnen samenwerken is het bovendien belangrijk dat andere disciplines goed op de hoogte zijn van de specifieke meerwaarde bij het betrekken van sociaal werkers. Een opwaardering van het sociaal werk in de palliatieve zorg brengt ons dichter bij de oorspronkelijke, holistische visie op professionele palliatieve zorg. Bovendien laat het ons meer aansluiten bij een realiteit waarin professionele en niet-professionele zorg naast elkaar bestaan en idealiter met elkaar verbonden worden om zo elkaar te versterken.

Antwoord rapporteren