Studiebot antwoord

Vraag gesteld door: berrakyav - 1 jaar geleden

Maak een oefenexamen van de volgende tekst: Debatteren over rechterlijke rechtsvorming:
Twee perspectieven:
1. Primaat van de wetgever
Wetgever is de motor van rechtsvorming
Rechter moet terughoudend zijn en initiatief aan wetgever laten
Rechterlijke uitspraken en officile uitlatingen ondersteunen deze visie
Voorbeeld: Waterpakt-arrest
Ook in rechtswetenschap vaak uitgegaan van primaat van wetgever
2. Gelijke rol van wetgever en rechter
Wetgever en rechter zijn partners in de business of law
Beide hebben gelijkwaardige rol bij rechtsvorming
Geen van beide zit per definitie aan het stuur, ze wisselen elkaar af
Voorbeelden van voorstanders: Maurice Adams, Rob van Sestel, Marc Loth, Vanessa Mak, Jurgen de Poorter en Jan Vranken
Kan ook de Tilburgse school worden genoemd
Officile leer van universiteit is dit niet
Belangrijke artikelen:
Artikel 81 Grondwet: wetten in formele zin worden vastgesteld door regering en Staten-Generaal
Grondwet bepaalt verdeling van bevoegdheden tussen staatsorganen
Rechter mag niet ingrijpen in procedure van politieke besluitvorming
Belangrijke uitspraak:
Waterpakt-arrest: rechter mag niet ingrijpen in procedure van politieke besluitvorming.



Pg 184
Argument Uitleg
Democratisch principe In een vertegenwoordigende democratie behoren burgers te leven volgens wetten die zij als het ware zelf hebben gemaakt via hun vertegenwoordigers in het parlement en de regering. Aangezien de rechter niet gekozen is en geen verantwoording aan burgers verschuldigd is voor het recht dat hij vormt, komt aan hem op principile gronden geen rol toe bij rechtsvorming.
Minder goed gequipeerd De rechter kan niet het initiatief nemen om zonder directe aanleiding nieuwe wetgeving voor te stellen. Hij reageert op wat hem wordt voorgelegd: de rechtsvraag in een concreet geschil. Bovendien kan de rechter de beslissing niet voor zich uitschuiven; hij moet binnen een redelijke termijn beslissen.
Uitspraak van oud-president van de Hoge Raad Corstens: "De rechter fungeert in een democratie. Dit betekent dat de hoofdlijnen van de inrichting van de staat en samenleving door de wetgever worden bepaald. Dat uitgangspunt heb ik als president van de Hoge Raad ook altijd uitgedragen. Je zou dit het democratiebeginsel kunnen noemen. Het betekent dat de rechter terughoudend moet zijn als hem vragen worden voorgelegd die aan de inrichting van staat en samenleving raken. Hij zal moeten beslissen, maar soms dus toch terughoudend. De doctrine van judicial restraint en van de political question wijzen ook in die richting: de rechter moet zijn hand niet overspelen (judicial restraint) en zich, tenzij hij niet anders kan, niet te veel bemoeien met keuzes die door politici zouden moeten worden gemaakt (political question). Zo gaat het niet aan dat de rechter zijn oordeel over bijvoorbeeld de hoogte van het eigen risico in de gezondheidszorg in de plaats zou stellen van dat van de wetgever."



Pg 185

Primaat van de wetgever vs. rechterlijke rechtsvorming
Primaat van de wetgever:
De wetgever heeft de bevoegdheid om het recht te maken en aan te passen
Hij heeft de tijd en middelen om maatschappelijke en economische gevolgen van nieuwe regels te onderzoeken en te consulteren met belanghebbenden
Hij kan overgangsrecht opstellen om de overgang naar nieuwe of aangepaste regels te vergemakkelijken
De Grondwet kent de bevoegdheid tot rechtsvorming uitsluitend toe aan de wetgever
Rechterlijke rechtsvorming:
De rechter past het recht toe op individuele gevallen en kan daarbij nieuwe rechtsregels ontwikkelen
Hij heeft geen middelen om maatschappelijke en economische gevolgen van nieuwe regels te onderzoeken of te consulteren met belanghebbenden
Hij kan geen overgangsrecht opstellen en past nieuwe of aangepaste regels onmiddellijk toe
De bevoegdheid van de rechter tot rechtsvorming kan alleen worden afgeleid uit wetten en jurisprudentie, niet uit de Grondwet
Grens tussen wetgever en rechter:
Er zijn verschillende opvattingen over waar de grens ligt tussen wetgever en rechter bij rechtsvorming
Sommigen stellen dat de rechter helemaal geen rechtsvormende rol heeft, maar alleen het recht toepast dat door de wetgever is gemaakt
Er zijn geen harde regels om te bepalen wanneer de rechter wel of niet rechtsvormend mag optreden, maar het hangt af van de specifieke omstandigheden en de afweging van belangen

. De oefenexamen moet geschreven zijn in de Nederlandse taal. Onderin staan de antwoorden.

Antwoord rapporteren