Uitgebreide samenvatting Organisatiepsychologie

Uitgebreide samenvatting Organisatiepsychologie aan de Universiteit Antwerpen opleiding Master Communicatiewetenschappen

Preview samenvatting (5 van de 69 pagina's)

Organisatiepsychologie
Les 1: Wat is organisatiepsychologie
Wat is organisatiepsychologie
1. ORGANISATIEGEDRAG Organisatiegedrag bestudeert het gedrag van individuen op de werkvloer
- Inzicht krijgen in menselijk gedrag
o Eerste stap in begrijpen en bepalen hoe je werknemers kan managen en
motiveren en prestatie kan verbeteren om organisatiedoelen te behalen
- Waarom mensen doen wat ze doen
- Inzicht uit psychologie en sociologie
o Hoe mensen zich gedragen en waarom ze zich zo gedragen
o Hoe kan bijdragen tot job tevredenheid, loyaliteit, commitment en
leiderschap

Key characteristics
- Toegepaste focus
o Doel inzicht verwerven die in praktijk gebruikt kunnen worden om te
motiveren en prestatie te verbeteren
- Contigency approach
o Niet uitgaan van holy grail = 1 benadering die zegt hoe we mensen motiveren
o Psychologie en sociologie: Individuele verschillen zijn belangrijk en culturele
verschillen hebben impact op menselijk gedrag
o Ook organisatie en omgevingsfactoren die relatie tussen wat men doet kan
beïnvloeden
 Dus nooit 1 op 1 relatie
o Door inzichten van organisatiegedrag helpen gedrag bepalen zo mee richting
geeft om gedrag te beïnvloeden
- Empirisch onderzoek (Hawthorne studies)
o Inzichten vooral uit wetenschappelijke studies
o Kwantitatieve onderzoeksmethoden
o Hawthorne studies: eerste studie naar organisatiegedrag jaren ‘30

1.1.
Het belang van organisatiepsychologie

Hoe bijdraagt aan prestaties van een organisaties  waarom organisaties bestaan
Werknemers effectief managen om organisatiedoelen te bereiken
- Een organisatie bestaat uit een gecoördineerde groep van mensen die zich samen
inzetten voor een gezamenlijk doel (organisatiedoelen)
- 2 bestaansredenen
o Organisaties brengt mensen samen en bieden synergie: individuen kunnen
meer bereiken als ze samenwerken (individu: beperktere mogelijkheden)
o Taakverdeling kan de productiviteit en kwaliteit verhogen bij een product
- Organisatiepsychologie helpt in het begrijpen, voorspellen en controleren van het
gedrag van mensen in een organisatie

Organisatiegedrag focust op het gedrag van mesen in organisaties
- Theoretische kennis (vanuit empirisch onderzoek)
- Toepassing op de werkvloer (HRM)
Organisatiepsychologie
Les 1: Wat is organisatiepsychologie
Doel:
- Link begrijpen tussen empirisch onderzoek, theorie en toepassing
- Hoe en waarom is organisatiegedrag relevant?
- Wat zijn de theoretische voorspellingen vanuit organisatie gedrag onderzoek?
- Hoe draagt theorie bij tot evidence-based toepassingen?

1.2.
To boldly go from prisoners dilemma …

Waarom mensen niet altijd gedrag stellen dat we rationeel zouden verwachten of waarom
ze niet altijd handelen naar wat het beste uitkomst heeft Gedachten experiment waarom individuen niet altijd samenwerken waneer ze niet kunnen
communiceren Misdrijf met 2 gewapende mannen opgepakt maar niet bewijs
dat het die zijn en worden apart in cel gezet en kunnen dus niet
meer communiceren
Openbare aanklacht doet voorstel:
- Allebei zwijgen: beide 1 jaar
- 1 bekennen: laten gaan en andere 3 j
- Beide bekennen: 2 jaar

Kern: voor beide verdachten is het beste om te bekennen: maar
elke denkt in zijn eigen voordeel 1.3.
… To executive decision

Ook vertalen naar andere gedachten experimenten die meer betrekking hebben op
organisatie context 2 supermarkten en hebben helft van dorp van klant
Kan meer klanten krijgen door te adverteren maar
kost geld maar meer klanten en gaat ten kosten van de concurrent
Beide winkels gaan adverteren zonder dat ze meer klanten krijgen
Maar ze hebben niet meer winst, er worden nog extra kosten ingerekend
Beste uitkomst zou zijn dat ze beide niet adverteren Hypothetische relatie tussen cola en pepsi:
- Als ze beide prijzen hoog houden dan hebben ze gemiddeld
500miljoen per jaar
- Als 1 prijzen laat dalen en de andere doet het niet
o Ene omzet zal dalen terwijl de andere omzet stijgt
o Beide gaan prijzen verlagen omdat ze zo individuel
geloven het beste voordeel oplevert
o Rationeel gezien zou samenwerken beste oplossing zijn
Belangrijk om gedrag van mensen te begrijpen om te kunnen voorspellen en beïnvloedn wat
anderen kan doen in organisaties
Organisatiepsychologie
Les 1: Wat is organisatiepsychologie
1.4.
Job prestatie

Job prestatie zien als functie van de mogelijkheden en bereidheid van persoon en
mogelijkheden van omgeving Ability: individuele attributen hebben betrekking op individuele vermogen van persoon om
te presteren
Willingness: bereidheid heeft betrekking op de bereidheid om te presteren
Opportunity: organisatorische ondersteuning die betrekking heeft op de mogelijkheid om te
presteren  Idee: door factoren en variabelen te identificeren die 1 of meerdere elementen van
werkprestatie kunnen beïnvloeden

Veel factoren die gebruikt kunnen worden om prestatie op de werkvloer te kunnen meten
- Taak prestatie: de mate waarin een persoon presteert op de taken in zijn formele job
beschrijving uitvoert, doet wat hij tracht te doen
- Contextual performance: mate waarin mensen extra gedragingen stellen bovenop
wat er van hen verwacht wordt
o Meer en meer hebben hier belang voor
- Contraproductief werkgedrag: ze willen niet dat ze gedrag stellen dat negatief is voor
de organisaties

1.4.1. Onafhankelijke variabelen

Prestatievergelijking: job prestatie afhankelijke variabele Onafhankelijke variabelen: factoren die de jobprestatie
kunnen beïnvloeden
Onderscheid tussen
- Individuele
- Groeps
- Organisatiefactoren

1.5.
Organisatiepsychologie en prestatie?

Doel: relatie tussen afhankelijke en onafhankelijke variabelen onderzoeken (begrijpen,
voorspellen en beïnvloeden)
- Welke factoren het gedrag van mensen en prestatie en motivatie van mensen kan
beïnvloeden en zo trachten om HRM beleid erop af te stemmen om zo de doelen te
bereiken
Probleem: weinig absolute wetten in sociale wetenschappen; contigentie benadering
- Geen algemene wetten = wetten die altijd waar zijn (1+1 = 2)
- Het gaat om mensen en factoren die ze kunnen beïnvloeden dus geen 1 benadering
die in alle omstandigheden werkt om ze te kunnen motiveren
Organisatiepsychologie
Les 1: Wat is organisatiepsychologie
“X leidt tot Y, enkel wanneer Z” = voorbeeld van een interactie-effect tussen X en Y
- Theorie die zegt dat X leidt tot Y enkel wanneer er aan Z wordt voldaan
- Mensen moeten wroden gedwongen om te werken want ze zijn inherent lui
- Mensen moeten autonoom zijn en geef ze autonomie en hierdoor kunnen ze beter
werken
- Afhankelijk van soort persoonlijkheid, werk en motivatie op dat moment
- Kunnen beide gelden in verschillende contexten
- Theorien kunnen samengaan

1.6.
Uitdagingen voor hedendaagse organisaties
- Macro-economische variaties (crisis, coronacrisis)
o Makkelijker om mensen te managen en te motiveren in tijden van
economische groei
o In tijden van crisis is het moeilijker omdat ze onzekerheid voelen omtrent
hun baan
o Economische context vergt een andere aanpak (leiderschapsstijl)
- Innovaties
o Technologische veranderingen: we gaan naar een knowlegde based markt
waardoor belangrijker wordt om de beste werknemers te benaderen maar
ook om zelf innovaties te zijn en creatief te zijn met snel veranderene
omgevingen
- Flexibele & virtuele organisaties
o Mensen kunnen werk uitvoeren zonder dat ze fysiek aanwezig zijn in de
organisatie
o Job op verschillende plaatsen uitvoeren en niet gebonden aan 1 plaats
- Werk-leven balans
o Veel belangrijker voor mensen omdat de flexibiliteit en technologische
veranderingen gepaard gaan en moeilijker om werk en familie gescheiden te
houden
- Globalization
o Laat toe dat ze naar goedkopere locaties gaan verplaatsen
- Corporate sociale responsibility
o 55% van werknemers onder 30 zoeken naar een werkgever die handelt in een
social responsible way
 Belangrijk om zich snel aan te passen aan veranderende wereld = uitdagingen
 Business process-re-engineering
o Stelt een fundamentele nieuwe denkwijze ontwikkelen inhoudt en
herstructuren van processen om verbetereing te brengen in kwaliteit van
producten, snelheid waarmee ze gemaakt worden en service waarmee ze
geleverd worden
 Bedoeling: constant aanpassen aan noden van veranderende omgeving
 Flexibel inspelen op de arbeidsmarkt
Organisatiepsychologie
Les 1: Wat is organisatiepsychologie
1.7.
Changing world of work

Veranderingen doen zich voor in:
- Type werk
o Knowlegde based: door automatisering
o Talentoorlog omdat ze opzoek zijn naar de beste werknemers om nieuwe
ontwikkelingen bij te houden en concurrentieel te blijven = war of talent
- Organisatie cultuur en waarden
- Relatie tussen werkgever en werknemer
o Werk-leven balans wordt belangrijker en organisaties spelen hier ook in,
waardoor grens tussen werk en privé vaker vervagen (vb. postpunt op werk)
o Flexicurity
 Het vinden van balans tussen vinden van flexibele arbeidsmarkt:
flexibel van job veranderen en mensen hebben nood aan zekerheid
o Telewerk
- Het personeelsbestand

1.8.
Waarden in de organisatie

Veranderende waarden in organisatie
- Van traditionele naar nieuwe waarden
- Belangrijke rol in hoe organisaties organiseren hoe organisatiecontext zich
ontwikkeld

Toekomst wordt onvoorspelbaarder en nood aan innovatie en creativiteit
Klantgerichtheid belangrijker geworden
Medeverantwoordelijkheid aan medewerkers waardoor hïerarchie afvlakt 1.9.
Diversiteit op het werk

Door globalisering meer divers personeelsbestand wat betreft geslacht, seksuele
geaardheid, afkomst, cultuur en leeftijd
- Doorheen jaren meer vrouwen aan het werk: verhouding gelijk getrokken
- Door globalisering meer uitdagingen waardoor perceptie en waarden van
werknemers kan beïnvloeden