Samenvatting Chemie <br/><b>Chemie is <br/></b>• De wetenschap die de <b>samenstelling</b> van <b>materie</b> en de <b>verandering</b> van deze <br/>samenstelling bestudeert. <br/>• verandering in de samenstelling = een proces dat men een <b>chemische</b> <b>reactie</b> noemt en kan <br/>leiden tot de vorming van nieuwe stoffen. <br/>• <b>Samenvoeging (synthese)</b> van stoffen tot één of meer nieuwe stoffen of een <b>ontleding</b> <br/><b>(analyse)</b> van een stof in zijn bestandsdelen <b>Wat is materie? </b><br/><b>Voorkomen van materie <br/></b>Vast, vloeibaar en gasvormig <b>Wat bestudeert de chemie niet?</b> Natuurkundige of fysische processen <br/><b>Natuurkundige processen <br/></b>• Deeltjes veranderen niet, alle aanwezige stoffen blijven zichzelf <br/>• Eigenschappen van de stof veranderen niet <br/>• Meestal eenvoudig omkeerbaar <br/>• Omgevingstemperatuur heeft een grote invloed <br/>• Wat verandert er wel: <br/>– Afstand van de deeltjes tot elkaar <br/>– Snelheid waarmee de deeltjes bewegen <br/>– Krachten die de deeltjes op elkaar uitoefenen <br/>Natuurkundige processen <br/>• Andere Voorbeelden: Mengen van stoffen, Scheiden van mengsels, Veranderen van de <br/>concentratie van een stof in een mengsel, Hygroscopie, Osmose, Verandering van de luchtdruk <b>Scheikundig proces <br/></b>• Ontstaan van nieuwe deeltjes <br/>• Stofeigenschappen veranderen wel <b>Zuivere stoffen <br/></b>Welbepaalde fysische eigenschappen: aggregatietoestand, kookpunt, smeltpunt, soortelijke warmte, <br/>dichtheid, viscositeit, dampspanning, vluchtigheid, vlampunt, zelfontbrandingstemperatuur, smaak, <br/>magnetisme, oplosbaarheid, structuur (kristallijn, amorf), uitzicht (mat, glanzend), oppervlakte-<br/>eigenschappen, brekingsindex, geleidingsvermogen, geur, hardheid, brosheid, elasticiteit, kleur <br/>Welbepaalde fysische eigenschappen: <b>HOOFDSTUK 2: ATOOMBOUW</b> <b> <br/>Bouw van een atoom <br/></b>• Atomen <br/>– niet zichtbaar met het blote oog <br/>– atoommodellen nodig om bouw van atomen te kunnen beschrijven <br/>• Modellen gebaseerd op <br/>– waarneembare eigenschappen van materie <br/>– experimentele gegevens <b>Atoommodellen <br/></b>Atoom = kleinste deeltje van een element dat nog alle chemische eigenschappen draagt. <br/>• Grieken : “atomos” = ondeelbaar => kleinste elementaire deeltje <br/>• Rutherford (1906) : gouden folie met α-stralen (lading +2) beschieten. Traject van ⊕-geladen <br/>deeltjes onderzoeken, meesten los door folie. <b>Verstrooiingsexperiment Rutherford <br/></b> <br/><b>Atoommodel Rutherford <br/></b>1. Ijle structuur, meeste stralen gaan er los door <br/>2. α-deeltjes worden afgebogen, dus in kern zeer dichte massa die positieve lading bezit <br/>3. Elektrisch neutraal, dus zwerm negatieve elektronen rond de kern met geringe massa <br/>(evenwicht middelpuntsvliedende kracht en aantrekkingskracht) <b>Atoommodel Bohr <br/></b>• Elektronen bewegen in banen <br/>• Verschillend energieniveau <br/>• Elektronenschillen aangeduid met letter <br/>• Elektronen niet gelijkmatig verdeeld i/d e-mantel !! <br/>• Banen bevinden zich om de kern heen als de rokken van een ui <b>Bouw van een atoom <br/></b>• Atoomstructuur: <br/>– Kern met protonen (p) en neutronen (n) <br/>– Wolk van elektronen (e) <br/>• Neutronen <br/>– Neutrale deeltjes <br/>– Zorgen voor stabiliteit kern <br/>• Protonen <br/>– Positieve lading <br/>• Elektronen <br/>– Negatief geladen <br/>– Bewegen rond de kern <br/> <br/><b>Massa elementaire deeltjes <br/></b>• Atomaire massa-eenheid (ame) = eenheid van massa gebruikt voor elementaire deeltjes = <br/>1 ame = 1,67.10-24 g <br/>Mp = + 1,6726.10-24 g = 1 ame <br/>me = + 9,1094.10-28 g = 0,0005 ame <br/>mn = + 1,6748.10-24 g = 1 ame <b>Lading elementaire deeltjes <br/></b>• Elektronladingseenheid e = eenheid gebruikt voor lading van elektron en proton <br/>1 e = 1,6022.10-19 coulomb <br/>qp = + 1,6.10-19 coulomb = + 1 e <br/>qe = - 1,6.10-19 coulomb = - 1 e <b>Eigenschappen elementaire deeltjes <br/></b>• Protonen en neutronen bepalen de massa <br/>• Aantal protonen bepaalt het soort atoom <br/>• Aantal elektronen bepaalt de chemische eigenschappen <b>Atoomnummer Z en massagetal A <br/></b>• Atoomnummer Z = aantal protonen (p) in de kern <br/>= kenmerkend en vast voor atoomsoort <br/>= volgnummer in PSE <br/>(= aantal elektronen (e)) <br/> • Z = ∑p+ <br/>• A = ∑ (p+ + n) <br/>• ∑ n = A - Z <br/><b> <br/>Isotopen <br/></b>• = atomen van dezelfde soort of element waarvan <br/>– Aantal protonen (en elektronen) gelijk zijn <br/>– Aantal neutronen is verschillend <br/>>> 1 element atomen heeft verschillende istopen <br/>• gelijk atoomnummer Z <br/>• verschillend massagetal A • Naamgeving verandert niet m.u.v. het H-atoom <br/>– H = Waterstof (99.985%) <br/>– D = Deuterium (zwaar water) (0.0015%) <br/>– T = Tritium (kunstmatig) (0 %) <br/>• Natuur: constante verhouding <br/>• Gewogen gemiddelde massa van 1,01 <br/>= relatieve atoommassa (Ar ) <br/>