methodiek en vaardigheden (hoofdstuk 12)

dit is een samenvatting van methodiek en vaardigheden 1: hoofdstuk 12: uitscheiding
bachelor Verpleegkunde Hoge school vives (eerste opleidingsjaar)

Preview samenvatting (2 van de 11 pagina's)

Methodiek en vaardigheden: uitscheiding
1. Uitscheiding
= het afvoeren van afvalstoffen die door de verschillende organen worden geproduceerd
- Urinair stelsel: nieren, blaas, urinebuis (urethra), meatus (uitmonding van de
urinebuis)
- Gastro-intestinaal/ maagdarmstelsel: productie en uitscheiding van ontlasting (feces)
- Ademhalingsstelsel: uitscheiding van koolzuurgas en warmte
- Huid: uitscheiding van zouten, warmte en vocht via transpiratie
Diurese
Vorming van urine door de nieren
Mictie
Proces van urineren
Defecatie
Proces van ontlasting
1.1 beïnvloedende factoren bij uitscheiding
- Voedingsgewoonten
- Spiertonus
- Leeftijd
- Lichamelijke conditie
- Psychische toestand
- Sociale en culturele factoren
- Klimaat
- Geneesmiddelen
1.1.1 Voedingsgewoonten
- Urine en feces zijn afvalproducten van voedsel
- Gezonde vezelrijke voeding: regelmatige defaecatie, snel verteerbare voeding->
defaecatiemoeilijkheden leiden
- Verhoogde vochtinname zal de urineproductie opdrijven
 Bepaalde dranken hebben een diuretisch effect (koffie, thee, alcohol)
 Gezouten voedsel houdt het vocht in het lichaam vast
- Tijdstip van voedsel- of vochtinname beïnvloedt eveneens de uitscheiding of mictie
1.1.2 Spiertonus
- Slappe spieren van buik/ bekkenbodem-> weinig bijdragen aan de buikpers die nodig
is om te defaeceren, urineren of deze op te houden
- Grote spierspanning kan het urineren tegenhouden
1.1.3 Leeftijd
- Tot 2jaar verloopt de uitscheiding louter reflexmatig
- Zindelijkheidstraining: controle over de sluitspieren
- Oudere leeftijd: verliezen/ verslappen van hun sluitspier
1.1.4 lichamelijke conditie
- goede beweeglijkheid: op tijd naar toilet kunnen gaan
- goed functionerend zenuwstelsel: dat de prikkels tot defaeceren en urineren tijdig en
in voldoende mate wordt waargenomen
- hormonaal stelsel beïnvloed: uitscheiding bij vrouw-> menstruatieperiode doet het
lichaam extra vocht aanmaken
- zwangerschap beïnvloed: uitscheiding door de foetus die ruimte inneemt in de
buikholte en druk uitoefent op de wanden
1.1.5 psychische toestand
- oorzaken vaker naar het toilet moeten: stress en angst
- suggestieve geluiden: het lopen van een kraan-> helpen te urineren
- ZO met depressie: last krijgen van obstipatie door vertraagde peristaltiek
1.1.6 sociale en culturele factoren
- om te urineren zonderen we ons af
- verschillende culturen: bepaalde gewoonten met betrekking tot uitscheiding
- als mensen op reis zijn: meer last van uitscheiding
1.1.7 invloeden van het klimaat
- hoge temperatuur: gaat men meer transpireren
- broeierige, vochtige atmosfeer: kan men niet transpireren-> leiden tot een
warmtestuwing of hitteslag
1.1.8 invloed van geneesmiddelen
- bepaalde geneesmiddelen werken rechtstreeks in op darm- of nierfunctie
- bij andere: blijken de neveneffecten deze functies te beïnvloeden-> kan direct en
niet-indirect