Studiebot antwoord

Vraag gesteld door: berrakyav - 1 jaar geleden

Maak een oefenexamen van de volgende tekst: Nederlandse Grondwet (Hoofdstuk 1):
Bevat 23 fundamentele rechten.
Voorbeelden: gelijkheidsbeginsel (artikel 1) en recht op onderwijs (artikel 23).
Internationale verdragen:
Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens (UVRM, 1948): niet bindend.
Bindende regionale en universele mensenrechtenverdragen: o.a. Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM, 1950), Verdrag inzake de rechten van het Kind (IVRK, 1989), Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (HGEU, 2009).
Dubbele positivering van fundamentele rechten: in nationaal en internationaal/transnationaal recht. Gerald L. Neuman
Gelaagdheid van de Nederlandse rechtsorde:
Openheid voor internationaal recht (artikel 93 en 94 Gw).
Toetsingsverbod van artikel 120 Gw.
Naleving van fundamentele rechten deels in handen van transnationale rechters en instanties (EHRM, HvJEU, VN-comits).
Debatten over fundamentele rechten:
Beperking van de macht van de overheid, wat soms leidt tot verhitte debatten.
Voorbeeld: debat over EHRM.
Algemene kenmerken van fundamentele rechten:
Beperking van de macht van de overheid.
Bescherming van individuele vrijheid en gelijkheid.
Vaak geformuleerd als negatieve rechten (verbieden van overheidsingrijpen).
Ratio van fundamentele rechten:
Gebaseerd op morele en politieke overtuigingen over menselijke waardigheid en autonomie.
Gericht op bescherming van individuele vrijheid en gelijkheid, en bevordering van welzijn en welvaart.
Belangrijke artikelen:
Artikel 1: gelijkheidsbeginsel.
Artikel 23: recht op onderwijs.
Artikel 93 en 94: openheid voor internationaal recht.
Artikel 120: toetsingsverbod.
EVRM, IVRK, HGEU: bindende internationale verdragen.
EHRM, HvJEU, VN-comits: transnationale rechters en instanties.



Pg 149


Grondslag van fundamentele rechten:
Er zijn veel verschillende fundamentele rechten, waaronder individuele en groepsrechten, en zelfs dierenrechten en rechten voor de natuur.
Er zijn veel verschillende theorien over de grondslag van fundamentele rechten, en het is moeilijk om deze verscheidenheid op een noemer te brengen.
Rechtsprekende instanties grijpen soms terug op de waarden die aan fundamentele rechten ten grondslag liggen bij het uitleggen van deze rechten.
Het EHRM verwijst bij de interpretatie van het EVRM soms naar de onderliggende waarden van het EVRM, zoals menselijke waardigheid, persoonlijke autonomie en democratie.


Pg 150


Typen rechtvaardiging van fundamentele rechten:
1. Instrumentele rechtvaardiging
Fundamentele rechten zijn afgeleid van andere, meer fundamentele waarden of belangen en dienen om deze te beschermen.
Ze zijn middelen tot een doel en geen doel op zichzelf.
Voorbeelden van instrumentalistische theorien zijn die van James Griffin en John Tasioulas.
2. Intrinsieke rechtvaardiging
Fundamentele rechten zijn intrinsiek waardevol en verdienen daarom bescherming.
Nussbaum.
3. Politieke rechtvaardiging
Fundamentele rechten zijn gebaseerd op overeenstemming of consensus in een samenleving.
Auteurs en hun theorien:
1. James Griffin:
Fundamentele rechten zijn herleidbaar tot de waarde van de menselijke persoonlijkheid, die bestaat uit autonomie, vrijheid en welzijn.
Autonomie betekent dat individuen zelf beslissen wat voor hen een waardevol leven is en fundamentele rechten waarborgen dat deze beslissingen niet voor het individu worden genomen.
Vrijheid is het tegenovergestelde van dwang, beperkingen en beperkte opties.
Welzijn heeft betrekking op de sociale, economische en culturele voorwaarden die vervuld moeten zijn opdat mensen daadwerkelijk kunnen handelen overeenkomstig hun beslissingen.
2. John Tasioulas:
Fundamentele rechten zijn gebaseerd op de menselijke waardigheid, die universeel is en inherent is aan alle mensen.
De menselijke waardigheid kan worden afgeleid uit verschillende bronnen, zoals rationele autonomie en de menselijke gemeenschap.
Fundamentele rechten zijn noodzakelijk om de menselijke waardigheid te beschermen en moeten daarom worden erkend en gerespecteerd.
Belangrijkste punten:
Fundamentele rechten kunnen op verschillende manieren worden gerechtvaardigd.
Autonomie, vrijheid en welzijn zijn belangrijke elementen van de menselijke persoonlijkheid en worden door fundamentele rechten beschermd.
Fundamentele rechten zijn nodig om de menselijke waardigheid te beschermen.
Beperkingen op fundamentele rechten moeten zo minimaal mogelijk zijn om de individuele vrijheid te waarborgen.
Sociale, economische en culturele voorwaarden zijn nodig om individuen daadwerkelijk autonoom te laten kiezen en vrij te laten handelen.

. De oefenexamen moet geschreven zijn in de Nederlandse taal. Onderin staan de antwoorden.

Antwoord rapporteren