Aardrijkskunde Samenvatting Vwo 5 Boek BuiteNland Hoofdstuk 3 (Gebieden) Zuid-Amerika

Aardrijkskunde Samenvatting Vwo 5 Boek BuiteNland Hoofdstuk 3 (Gebieden) Zuid-Amerika

3.1 Natuurlijke gevaren in Zuid-Amerika
Je weet welke natuurlijke gevaren er spelen in Zuid-Amerika en waar deze gevaren spelen. Begrijp je waarom en op welke manier platentektoniek de oorzaak is van aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami’s in het westen van Zuid-Amerika. Begrijp je hoe vulkaanuitbarstingen de oorzaak kunnen zijn van lahars en dat die lahars een groter gevaar vormen dan de vulkaanuitbarsting zelf.

3.2 Hazard management
Je weet op welke manier men aan hazard management doet in de verschillende landen in Zuid-Amerika. Je begrijpt waarom de risicoperceptie bij de bevolking vaak laag is en dat die verkeerde risicoperceptie het ruimtelijk gedrag van mensen verklaart. Je kunt het verband aangeven tussen hazard management en risicoperceptie.

3.3 De stad
Je weet hoe steden zijn opgebouwd en dat naast megasteden er ook middelgrote steden zijn die snel groeien. Je weet dat megasteden ongebreideld groeien en dat rondom steden sprake is van verstedelijkt platteland. Je weet hoe het proces van globalisering zichtbaar is in steden in Zuid Amerika. Je kunt de ontwikkelingen in steden analyseren met gebruikmaking van verschillende dimensies.

3.4 Het platteland
Je weet dat globalisering op het platteland zichtbaar is in plantagegebieden, maar ook in de mijnbouw, boskap, toerisme of geldzendingen (remittances) van migranten. Je kunt de ontwikkelingen op het platteland analyseren met gebruikmaking van verschillende dimensies.

3.5 De winning van natuurlijke hulpbronnen
Je weet dat Bolivia en Brazilië in het bezit zijn van belangrijke strategische grondstoffen. Je begrijpt waarom ontbossing, aanleg van stuwdammen en mijnbouw in Amazonia kan leiden tot aantasting van het milieu. Je begrijpt wat de economische voor- en nadelen zijn van de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen door buitenlandse multinationals. Je begrijpt waarom de winning van natuurlijke hulpbronnen in Bolivia mogelijkheden biedt tot ontwikkeling, maar ook leidt tot interne spanningen. Je kunt uitleggen welke partijen betrokken zijn bij de winning van natuurlijke hulpbronnen en op welke manier deze partijen (actoren) met elkaar botsen.

3.6 Gevolgen van de winning van natuurlijke hulpbronnen
Je weet op welke manier verschillende actoren (multinationals, bewoners, overheden, ngo’s) de winning van natuurlijk hulpbronnen bevorderen of juist proberen tegen te gaan. Je begrijpt waarom de aanleg van infrastructuur de druk op de natuur en de inheemse bevolking vergroot. Je kunt relaties leggen tussen de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen en de aantasting van zowel het landschap als de traditionele leefwijze van de inheemse bevolking.

3.7 Inheemse volken
Je weet wat de gevolgen zijn van de winning van natuurlijke hulpbronnen voor het landschap, het ecosysteem en de bevolking. Je begrijpt waarom indianen op een bepaalde manier verspreid zijn over Zuid-Amerika. Je kunt de situatie van de indianen beschrijven en verklaren vanuit verschillende dimensies.

3.8 De huidige positie van de inheemse volken
Je begrijpt waarom sociaal-economische herverdeling, culturele erkenning en politieke participatie de kerneisen zijn van veel indiaanse groepen. Je kunt een beargumenteerde mening vormen over de positie van de inheemse volken in Brazilië en de Andeslanden. Je kunt uitleggen waarom de kwetsbaarheid van groepen in een samenleving wordt bepaald door verschillen in macht, status, geld, eigendomsrechten en cultuur.