Anatomie en fysiologie van het oor en het vestibulair systeem
Uitwendig oor
Oorschelp
- Grillig stuk kraakbeen bedekt met huid en perichondrium
- Oorlel, aanhangsel, bestaat uit vet en huid
- Belangrijkste onderdelen: tragus, cavum conchae, helix, de anthelix en antitragus
- Functie: geluidsopvangende functie (hoge tonen) draagt bij aan richtinghoren
Uitwendige gehoorgang
- 3 cm geheel met huid bekleed
- Kraakbenig gedeelte (lateraal): om oorschelp te bestuderen dit naar achter-boven
trekken. Veel bind- en vetweefsel dus geen pijnlijke aanraking.
- Benig gedeelte (mediaal): dunne huid dus pijnlijke aanraking
- Vernauwing aan overgang van kraakbenig gedeelte naar benig gedeelte blijven
corpora aliena (voorwerpen van buiten lichaam) steken
- Voor trommelvlies verwijdt en verdiept gehoorgang water kan zich hier ophopen
- Openen van mond verwijding gehoorgang & sluiten van mond vernauwing
- Hoestreflex ontstaat bij prikkeling in gehoorgang verloopt via n. vagus
- Functie: bescherming tegen beschadiging van buitenaf, mede door: tragus, haren aan
ingang, vernauwing en gebogen vorm.
- Geleidt geluid onveranderd voort
- Pas klachten van gehoorverlies als cerumenophoping volledige gehoorgang afsluit
Extra: cerumen (oorsmeer)
- In kraakbenig gedeelte cerumenklieren
- Zeer complexe samenstelling
- Functie: beschermt gehoorgang tegen infecties en indringen van water
- Consistentie en kleur zijn verschillend en kunnen veranderen bij prikkeling (oorstok)
- Bij ontsteking of bestraling kan de productie stoppen
Middenoor (anatomie)
Trommelholte (cavum tympani)
- Verdeeld in: epitympanum (boven), mesotympanum en hypotympanum (onder)
- Mesotympanum: gedeelte achter trommelvlies (ook trommelholte genoemd)
Bevat: stijgbeugel (stapes), trommelvliesspanner en stijgbeugelspier
In mediale wand -> achter-boven: ovale venster & achter-onder: ronde venster
Midden promineert en wordt promontorium genoemd
Achter: cochleawinding (slakkenhuis)
- Epitympanum = koepelholte
Bevat: hamer (malleus) , aambeeld (incus) met daarrond aantal luchtpockets
Beluchting: via 2 openingen in slijmvliesblad tussen koepelholte en trommelholte.
Slijmvliesbladen spelen rol bij uitbreiding van ontstekingen
- Gehoorbeenketen in meso- en epitympanum
- Hypotympanum
Bevindt zich onder bodem van gehoorgang en bevat geen structuren
- In voorwand: binnenste halsslagader, loopt langs trommelvliesspanner, vormt craniale
wand van buis van eustachius
- Bekleed met slijmvlies dat in buurt van tuba auditiva trilharen en serieuze (ouderen)
en muceuze (bij kinderen) spieren bevat, in de rest van middenoor zeer dun eenlagig
slijmvlies
- Er is een gemeenschappelijke innervatie van kaakgebied en oor bij kaakklachten kan
er uitstralende pijn zijn naar oor
Trommelvlies
- Dunne, glanzende, parelgrijze membraan
- Blauwe doorschemering door luchthoudende trommelholte
- Het midden: umbo (uiteinde hamersteel)
- Twee horizontaal verlopende ligamenten aan hamerhals, vormen grens tussen pars
tensa en pars flaccida
Pars tensa: 3 lagen -> buitenste laag is huidlaag, middelste laag bestaat uit
bindweefselvezels (zorgen voor stevigheid en elasticiteit van membraan),
binnenste laag is slijmvlieslaag. Men verdeelt het in 4 kwadranten door umbo en
verloop van hamersteel
Pars flaccida = Shrapnellmembraan: slapper door ongestructureerde bouw.
- Bij transparant trommelvlies kan achter-boven lange been van aambeeld gezien
worden en achter-onder de ronde vensternis
Oriëntatiepunten
Punten die je zou moeten herkennen als je klinisch onderzoek doet van oor:
- Processus brevis: wit uitstekend knobbeltje van hamersteel
- Umbo
- Lichtreflex: ontstaat bij het inwerpen van licht op trommelvlies, enkel in het normale
aanwezig
Gehoorbeenketen
- Malleus: steel in trommelvlies en aan hals opgehangen met 2 horizontale ligamenten,
kop in epitympanum en grenst aan aambeeld
- Incus (aambeeld): aan 2 ligamenten in epitympanum opgehangen: aan lichaam en
korte been (lange been in mesotympanum en vormt echt gewricht met kop van stapes
- Stapes: is dmv ligament met voetplaat aan ovale venster opgehangen (aan binnenoor)
Middenoorspiertjes:
- M. stapedius: stijgbeugelspier: loopt van achterwand van middenoor nr kop v stapes
- M. tensor tympani: trommelvliesspanner: loopt van mediale wand van trommelholte
nr hals van de hamer
Buis van eustachius
- Zandlopervormige buis in verbinding staat met neus-keelholte
- Belucht middenoor en voert secreet af
- Bestaat uit: kraakbenig gedeelte en benig gedeelte met als overgang de isthmus
- Bekleed met trilharen
- In rust = gesloten & bij slikken/ geeuwen = kraakbenig gedeelte geopend