Hoofdstuk 2: Diagnostiek van stemstoornissen - Het medisch onderzoek

Het medisch stemonderzoek
Medische anamnese
Klinisch NKO – onderzoek
Instrumenteel onderzoek van de larynx
ELS – protocol (Dejonckere et al., 2001)
Transnasale flexibele laryngoscopie (TFL)
Directe laryngoscopie
Bijkomende onderzoeken

Preview samenvatting (3 van de 20 pagina's)

Hoofdstuk 2: Diagnostiek van stemstoornissen
Het medisch onderzoek
Het medisch stemonderzoek
De stem is een complex fenomeen dat enkel door het menselijk oor in zijn totaliteit beoordeeld kan
worden.
 Specifieke onderzoeken en metingen focussen op deelaspecten.
Elke discipline geeft een eigen invulling van een stembeoordeling.
 Het medisch onderzoek door de NKO – arts richt zich naar de anatomie en fysiologie van het
stemorgaan (het strottenhoofd, de stemplooien) en kadert dit binnen de gezondheid van de
patiënt.
 Het onderzoek van de logopedist omvat stemfunctieproeven rond toonhoogte, luidheid en
kwaliteit en geeft een perceptuele interpretatie en inschatting van de mogelijkheden en
beperkingen van de patiënt.
 De patiënt moet zich uitspreken over de stemperceptie en de beperkingen met mogelijks
een invloed op de levenskwaliteit.  Enkel wanneer alle gegevens gecombineerd worden, is een zinvolle uitspraak over een
stemprobleem mogelijk.
1. Medische anamnese
2. Klinisch onderzoek
3. Instrumenteel onderzoek van de larynx
Indirecte laryngoscopie
Directe laryngoscopie
4. Bijkomende onderzoeken
Kymografie en high speed videolaryngoscopie
EGG
EMG
Beeldvorming
Medische anamnese
Een grondige anamnese = de basis bij de zorg voor stemgebruikers, aangevuld met een
gestandaardiseerde vragenlijst, om tot een totaalbeeld te komen.
Inhoud:
Zie hoofdstuk 1
De medische etiologische & beïnvloedende factoren voor stemproblemen:
Luchtweginfecties = verkoudheden
o = alle ziektebeelden waarbij het slijmvlies van neus, keel, … ontstoken is
waardoor er meer secreties zijn. Daardoor gaat heel het apparaat (ook het
stemapparaat hierdoor beïnvloed worden. Daardoor zitten we met een
stemapparaat dat niet optimaal is.
o Afhankelijk van de locatie waar de infectie optreedt, kan de stem er meer of
minder door getroffen zijn.
o Vanaf er een infectie is, zal het stemapparaat sowieso minder zijn.
Allergieën
o Vb. hooikoorts, …
o Het systeem reageert hypergevoelig op de stoffen en dit heeft een invloed op de
stemfunctie.
o Allergieën kunnen ook op latere leeftijd voorkomen. Het is niet altijd vanaf kinds
af.
o Vervuiling kan ook een rol spelen in het feit dat steeds meer mensen allergisch
zijn.
Reflux
o = opkomend maagzuur
o Slijmvlies wordt geprikkeld.
o Vooral in het achterste deel van de stemspleet zorgt dit voor beschadiging.
o Zorgt voor veel keelschrapen en dit heeft dan ook weer negatieve invloed op de
stem.
Leefgewoontes (alcohol, roken, cafeïnegebruik)
o Alcohol -> uitdrogend effect
o Cafeïne -> uitdrogend effect
Medicatie
o Uitdrogend effect
o Vooral medicatie voor astma, puffers, …
o Sommige zijn er meer gevoelig aan dan anderen.
Traumata, chirurgie
o Chirurgie -> zeker als het gebeurt in de buurt van de nervus vagus.
o Traumata -> vb. val op strottenhoofd
Neurologische aandoeningen
o Vb. Parkinson, MS, …
 Allemaal factoren die een NKO – arts moet bevragen om het stemprobleem beter te
begrijpen.
Klinisch NKO – onderzoek
= standaard uitgevoerd bij alle stemgebruikers met een stemprobleem.
Niet zo zeer kijken naar de stemplooien, MAAR …
Inhoud:
 Otologisch onderzoek
o = in de oren kijken.
o WAAROM? Gehoorverlies bemoeilijkt de fijne controle van de vocale tractus. Iemand
hoort niet goed, en percipieert zijn stem dus anders OF ze horen zich niet goed en
gaan luider praten.
 Onderzoek naar neus en nasofarynx
o Nasofarynx = neusdoorgankelijkheid, vb. verkoudheid, neuspoliepen, …
o Mondademen wordt dan ook geëvalueerd
o = evaluatie ademhaling.
 Onderzoek naar tong en orofarynx (weke verhemelte)
o = evaluatie naar bereik en functionaliteit van hun bewegingen.
o Ook gekeken naar keelamandelen (= tonsillen).
o Ook evaluatie van resonantie.
 Functie craniale zenuwen
o Geen onderzoek is volledig zonder de werking ervan te evalueren.
o Door vb. tong uit te steken, …
o Om te zien of er geen uitgebreider neurologisch probleem is.
 Palpatie speekselklieren en hals
o Vooral om te zien of er daar geen verdikkingen zijn.
 Een routinematig onderzoek van hart en longen is niet noodzakelijk bij stemgebruikers.
 De stemklacht kan ook een 1e uiting zijn van een onderliggende stoornis, vb. een
stemplooiverlamming door een pancoast-tumor.
 Een abdominaal onderzoek wordt niet uitgevoerd tenzij er voldoende argumenten zijn
om een onderliggend probleem te vermoeden.