Hoofdstuk 7: Dementies

Belang van dementie
Dementie vormt belangrijk probleem qua…:
Definitie
Oorzaken
Dementie van het Altzheimertype (DAT, AD)
Vasculaire dementie (VaD)
Frontotemporale lobaire degeneratie (FTLD)
Normal pressure hydrocephaly (NPH)
Diffuse Lewy – Body disease (DLBD)
Pseudodementie
Mild cognitive impairment (MCI)
Testen

Preview samenvatting (3 van de 10 pagina's)

Hoofdstuk 7: Dementies
Belang van dementie
Dementie vormt belangrijk probleem qua…:
 klinisch gebied: vergen een diagnostische oppuntstelling, begeleiding en verzorging.
 diagnostisch gebied: correcte diagnose => vergt inspanning.
 genetisch gebied: de kinderen van patiënten willen weten of zij ook kans lopen
 sociaal gebied: leidt tot verminderd sociaal functioneren van de patiënt + partner en
familieleden.
 economisch gebied: gaan gepaard met hoge kosten voor de patiënt en zijn omgeving en de
maatschappij.
Dementie is een frequente aandoening & meest frequente chronische ziekte.
10% 65-plussers
40% 85-plussers
 Het belang van dementie neemt toe door toenemende vergrijzing  vooral een toename
van hoogbejaarden (75-plussers).
o Toenemende zorglast in rust- en verzorgingstehuizen.
Definitie
Dementie = meerdere hogere hersenfuncties zijn aangetast.
 Geheugenstoornissen (verminderd vermogen nieuwe informatie te leren of zich geleerde
informatie te herinneren)  daarom vertellen / vragen ze ook vaak hetzelfde
+
 1 / meer van de volgende
o afasie (taalstoornissen)
o apraxie (verminderd vermogen motorische handelingen uit te voeren ondanks
intacte motorische functies)
o agnosie (onvermogen objecten te herkennen ondanks intacte sensorische functies)
o stoornis in uitvoerende functies (plannen maken, organiseren, logische
gevolgtrekkingen maken, abstraheren).
Deze stoornissen veroorzaken een beperking in het sociaal of beroepsmatig functioneren en
betekenen een ernstige beperking.
 Steeds rekening met
o Gedragsstoornissen
o Stemmingsstoornissen
o Impact op omgeving van patiënt
Oorzaken
Verschillende vormen van dementie:
 Degeneratieve dementies:
o Dementie van het Alzheimertype (DAT, ziekte van Alzheimer)
o Frontotemporale Lobaire Degeneratie (FTLD)
o Dementie bij Ziekte van Parkinson
o Dementie bij Ziekte van Huntington
 Metabole aandoeningen:
o Hypothyroïdie
o Leveraandoeningen
o Nieraandoeningen
 Vasculaire dementie:
o Multi-infarctdementie (MID)
o Ziekte van Binswanger
 Hypoxie en anoxie:
o Na te late of langdurige reanimatie
 Normal Pressure Hydrocephalus
 Deficiënties:
o Vitamine B12
o Foliumzuur
 Toxines en drugs:
o Organische solventen (Organisch Psychosyndroom, OPS)
o CO
o Metalen
o Drugs
o Alcohol (meest frequent bij jongeren, neemt de laatste tijd sterk toe)
 Trauma capitis (= hoofdtrauma) :
o Subduraal hematoom
o Dementia Pugilistica (boksersdementie)
o Contusio cerebri
 Infecties:
o AIDS
o Syfilis
o Prionziekten: kuru, Creutzfeldt-Jakob Disease (CJD)
Dementie van het Altzheimertype (DAT, AD)
Klinische kenmerken
Sluipend begin en geleidelijke evolutie => aandoening maar duidelijk bij mensen >65 jaar =
seniele vorm.
Eerst aantasting van het geheugen: inprenting + geheugen voor recente feiten (0 – 20min).
Andere cognitieve domeinen vertonen gebreken, zodat eerst moeilijke activiteiten en dan
basale activiteiten uit het dagelijks leven wegvallen.
o Afasie: woordvindingsproblemen
o Apraxie: kledingsapraxie
o Aagnosie: niet meer weten waarvoor bepaald gerei dient.
o Stoornissen in de uitvoerende functies: een maaltijd klaarmaken.
Gedragsstoornissen
Stemmingsstoornissen: depressie.
Verliest mogelijkheden en vergt meer zorgen.
De patiënt kan niet meer eten en overlijdt (vaak aan een infectie).
Pathofysiologie
2 categorieën van afwijkingen:
Ontregeling neurotransmitter-metabolisme
Verlies van zenuwcellen met vorming van seniele plaques en neurofibrillaire kluwens.
Neurotransmitter-metabolisme:
Aantasting van het acetylcholine-metabolisme.
o Acetylcholine = transmitter van het geheugen voor recente feiten.
o Er is minder aanmaak van acetylcholine.
Aantasting van het serotonine-metabolisme.
o Dit is verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de gedragsstoornissen.
Verlies van neuronen:
De hersenen vertonen atrofie (vermindering massa) => start: cortex van de temporale
hersenkwabben, breidt uit naar de hippocampus en andere gebieden van de cortex.
Cortex onder een microscoop  neuronen verdwenen + nieuwe elementen in de plaats: seniele
plaques en neurofibrillaire kluwens (NFT).