mogelijke examenvragen ethiek en levensbeschouwing, opgelost

Dit zijn mogelijke examenvragen van het vak ethiek en levensbeschouwing. Deze vragen zijn al reeds opgelost. Voor de bachelor opleiding voeding en dieetkunde te Odisee Gent.

Preview document (3 van de 43 pagina's)

Examenvragen RZL2
Gemakkelijke vragen
1. Wat is de gevolgenethiek? Hoe bepalen we een standaard voor het ‘goede’?
Gevolgenethiek:
Analyseert de gevolgen van de effecten van de handeling
Morele gehalte wordt door de gevolgen bepaald
 Wanneer de gevolgen gewenst zijn = de handeling moreel goed
Vb. utilitarisme = meest bekende vorm van gevolgenethiek
= handeling is pas goed wanneer die goed is voor het algemeen nut
“nut” = een maat voor plezier en geluk van een individu
Vb. hartstilstand opa
Zo snel mogelijk naar het ziekenhuis
 Te snel rijden in bebouwde kom
 Fout volgens de wetgeving
Algemeen nut: leven van opa redden (dus moreel gezien eigenlijk wel goed)
Standaard voor het ‘goede’:
Bepaald door algemeen belang
Doel voor alle mensen formuleren
= zoveel mogelijk mensen tevreden stellen
Jeremy Bentham
“The greatest happiness fort the greatest number”
= utiliteitscriterium
 Maximaal aan het welzijn in de maatschappij bijdragen
2 principes:
 Niet-schadebeginsel
 Geen schade aanrichten -> niet evident
Bv. amputatie
o De pijn kan niet vermeden worden
o Veel schade door amputatie
o Achteraf: beter dan voordien
 Zorgvuldigheidsprincipe
 Schade vermijden door voorzorgsmaatregelen
 Inschatten van de (negatieve) gevolgen
= worst case scenario
 Correctieve gerechtigheid = indien er toch schade is opgetreden, moet de schade
worden hersteld.

2. Wat is ethiek? Wat is fundamentele ethiek? Bespreek kort de verschillende stromingen
binnen de fundamentele ethiek.
Ethiek:
= is de tak van de filosofie die nadenkt over goed en kwaad in het spontane gedrag van mensen
die verklaringen zoekt, argumentaties afweegt en theorieën toetst.
Fundamentele ethiek:
= beoefenen van ethiek in zijn algemene en abstracte vorm.
 Antwoord zoeken op de vraag:
“Hoe kan je ervoor zorgen dat alle mensen in alle omstandigheden goed handelen?”
 Concreet antwoord dat voor iedereen geldt, kan nooit geformuleerd worden!
a. Plichtenethiek:
= of de gestelde handeling de regels respecteerde
= deontologische ethiek Nagaan of mensen zich houden aan bepaalde wetten, normen en gedragsregels
Handeling is goed als deze overeenstemt met een morele plicht  Als je als mens handelt in overeenstemming met verplichtingen en geboden biedt dit
geen garantie op het ethisch correct handelen! b. Gezindheidsethiek:
= focus op de intenties van het ethisch subject
Berust op een positief mensbeeld
Mensen = min of meer deugdzaam
Goede ingesteldheid van mensen = automatische waarborg voor goed ethisch handelen c. Gevolgenethiek:
= het morele gehalte van een handeling wordt door de gevolgen bepaald
Analyseert de gevolgen van de effecten van de handeling
Morele gehalte wordt door de gevolgen bepaald
 Wanneer de gevolgen gewenst zijn, zal een handeling moreel goed zijn en andersom
 Elk van deze stromingen legt zijn eigen nadruk om het goede te beschrijven. Een correcte ethische
evaluatie houdt rekening met alle 3 de stromingen in even grote mate.
3. Wat is plichtenethiek? Bespreek de mogelijke legitimatiegronden
Plichtenethiek:
= of de gestelde handeling de regels respecteerde
= deontologische ethiek
Nagaan of menen zich houden aan bepaalde wetten, normen en gedragsregels
Handeling is goed als deze overeenstemt met de morele plicht
 Handelen louter in overeenstemming met verplichtingen en geboden biedt geen
automatische garantie voor ethisch juist handelen
Rechten en plichten zijn complementair
Kan gebaseerd zijn op fundamentele rechten van de mens
= morele rechten die de mens bezit en waaraan op geen enkele wijze mag geraakt
worden
Art.1: alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren..
Art.2: iedereen heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden Legitimatiegronden:
De goddelijke plicht
= door God aan de mens opgedragen
De stem van de rede
= in het geweten en het denkvermogen van de mens
Maatschappelijk contract
= door menselijk egoïsme a. De goddelijke plicht
= 1 van de meest voorkomende modellen
-
De regels worden gevolgd omdat God het wil
De religieuze mens gelooft in God
De mens zal de regels respecteren ook als er geen controlerende instantie is
Volgen van de regels maakt deel uit van het eigen geloof
Geloof heeft een sterke invloed op de mens zijn identiteit
Bv. 10 geboden Wil Van Den Bercken
Mensen die de Bijbel streng opnemen zullen steeds in onrust leven
Goed en kwaad vallen niet samen met geloof en ongeloof
 Niet-gelovigen zetten zich even zeer in voor sociale rechtvaardigheden
 Gelovigen hebben in naam van God mensen gedood.
 Wanneer het geloof verandert/verdwijnt, verandert niet de ethiek enkel de fundering
Vroeger: wat er in de Bijbel gezegd werd = plicht
Nu: ethische verplichtingen zijn er door onze samenleving. Niet door God of de Bijbel.