De gezonde mens in relatie: psychologie

Dit is een samenvatting van de PowerPoint over sensatie in perceptie. Dit is enkel voor studenten die in het 1ste jaar vroedkunde zitten op de Karel De Grote Hogeschool in België.

Preview samenvatting (2 van de 5 pagina's)

Sensatie en perceptie
Zintuigen: het terrein van sensorische psychologie.
Sensatie: het vroege stadium van perceptie waarin neuronen van een receptor een stimulus
omzetten in een patroon van zenuwimpulsen.
 De stimulus wordt omgezet in een vorm die de hersenen kunnen begrijpen.
 Sensatie is de eerste gewaarwording. Perceptie: proces van waarneming.
 Waarnemingsproces
3 fasen:
1) Sensatie of gewaarwording
2) Organisatie tot geheel
3) Betekenisverlening
We kunnen 2 processen onderscheiden:
1) Bottom-up  prikkels die ons van buitenaf beïnvloeden.
2) Top-down  het organiseren van die info en er een betekenis aan geven.
 De gewaarwording van fysieke prikkels = het ruwe materiaal.
 Stimulatie verandert in perceptie
Stimulatie  transductie  sensatie  perceptie
Transductie: het proces waarbij fysische energie, zoals licht- en geluidsgolven, wordt omgezet in
neurale impulsen.
Excitatie = prikkeling
De stimulus komt niet verder dan de receptor. Het enige dat in het zenuwstelsel wordt verplaatst is
informatie in de vorm van een impuls!
 Sensorische adaptatie
Sensorische adaptatie: de gevoeligheid van onze zintuigen neemt af als de prikkels constant blijven
en terugkeren.  Dit komt doordat onze zintuigen zijn gericht op nieuwe omstandigheden.
 Stelt ons in staat om onze aandacht te richten op wat wel belangrijk is. BEPERKINGEN: Geen adaptatie bij te intense prikkels.  De differentiële drempel of verschildrempel
De verschildrempel: De hoeveelheid verschil in intensiteit tussen 2 prikkels die we in de helft van de
gevallen nog net als van elkaar verschillend kunnen waarnemen. (juist waarneembare verschil)
Juist waarneembare verschil: de kleinste verandering in het signaal die nog net waarneembaar is.
!WET VAN WEBER!
Het juist waarneembare verschil is klein als de intensiteit van de stimulus klein is. En andersom
 De grootte van het juist waarneembare verschil hangt proportioneel samen met de intensiteit van
de stimulus.
 Signaaldetectietheorie
De signaaldetectietheorie geeft meer inzicht in absolute drempels en verschildrempels en geldt
zowel voor biologische als elektronische sensoren.
 De gevoeligheid voor prikkels varieert voortdurend: schommelingen in waarneming.
 Variatie over mensen en omstandigheden. Sensatie is volgens de SDT afhankelijk van:
1) Kenmerken van de stimulus
 Responscriterium: zwakke en sterke stimuli.
2) Achtergrondstimulus
 Storende achtergrond of op elkaar gelijkende stimuli.
3) De detector
 Sensitiviteit, eigenschappen van de waarnemende persoon, rol van verwachting.

 Waarin gelijken zintuigen op elkaar? Waarin verschillen ze?
In grote lijnen werken zintuigen op dezelfde manier maar elk zintuig pikt zijn eigen soort informatie
op en stuurt die naar zijn eigen gespecialiseerde verwerkingsgebied in de hersenen.  Sensorische cortex: homunculus
Homunculus: Een figuur die weergeeft wat de proportie is in onze hersenen dat aan een bepaald
zintuig wordt toegedeeld.
 Heel veel aandacht en oppervlakte van onze cortex gaat uit naar onze handen.
 Handen zijn gevoelig dus veel meer delen in de hersenen zijn gespecialiseerd in het verwerken van
informatie van onze handen.  Van sensatie naar perceptie
Taak van perceptie: Sensorische input aan de omgeving onttrekken en deze organiseren tot stabiele,
betekenisvolle percepten.
Percept: Betekenisvolle product van perceptie.
Perceptuele verwerking: Binnenkomende info wordt vergeleken met gelijkende info uit het
geheugen.
 Sensatie is géén spiegel van de realiteit!  Kenmerkdetectoren
Kenmerkdetectoren: Detectoren die gevoelig zijn voor de kenmerken van het menselijk gezicht 
deze bevinden zich in de occipitaalkwab van de hersenen.
Een perceptuele beoordeling van een visuele stimulus wordt uitgevoerd groepen gespecialiseerde
cellen die zijn toegelegd op het detecteren van specifieke kenmerken van de stimulus. Bv. Kleur,
lichtinval, lengte, …