Pedagogie (LOGO FASE 3)

Samenvatting hoorcolleges Pedagogie (lesopnames + cursus) (2020-2021)
Logopedie (Thomas More) FASE 3
Leerkracht: E. Vanmuysen

Preview samenvatting (3 van de 59 pagina's)

Pedagogie

H1: Begripsomschrijving
1.1 De term ‘opvoeden’
Opvoeden = een complex fenomeen
Kern van opvoeden = samenleven  gebeurd vaak onbewust Functionele versus intentionele opvoeding 
Impliciete versus expliciete sturing
Opvoeding = complex proces Definitie Hellinckx
Opvoeder =
Gedurende langere tijd
Dagelijks
Met een kind samenleven
Verantwoordelijk voelen/weten voor de toekomst van het kind

Voorbeelden:
Is een babysitter een opvoeder? Neen
Is een leerkracht een opvoeder? Ja
Is een pleegouder een opvoeder? Ja
Is een geinterneerde (in gevangenis) biologische vader een opvoeder? Neen

Opvoeden = Complementair + Circulair + Multifactorieel
 Complementair
Wat doen ouders?  opvoedkundig gedrag van ouders
Wat is er mis met het kind?  kenmerken van het kind
 kijken naar individu in samenwerking tussen omgeving  Circulair
Wisselwerking tussen ouders&kind
Kind stuurt onbewust mee zijn pedagogishce aanpak
vb: boven een baby hangen en met hoog stemmetje praten, baby gaat lachen en bekrahctigd het
gedrag van de ouder, hierdoor gaat dit nog meer voorkomen  syndroom van Down geven die
bekrahctigin gniet dus gedrag van de ouders dooft langzaam uit
Interdependente assymetrie = wderzijdse beïnvloeiding MAAR assymmetrisch
 ouders hebben grotere invloed op het kind dan het kind op de ouders

Transactioneel kader (Sameroff) = complementair + circulair  Multifactorieel
Verschillende beïnvloedende factoren
-
Interventies van de ouders
Kind is actief
Het leefklimaat: de opvoedingscontext  heel bepalend voor wat er gebeurt tussne
ouders en kinderen
1.2 Opvoeding als wetenschap: variabelen
1.2.1 Het kind
 Temepramentskenmerken:
Genetische factoren
Neurobiologische invloeden
Pre-, peri- en postnatale invloeden
vb: Hoe zwanger geraakt? Zuurstroftekort?
 Fysieke kenmerken
vb: Uiterlijk van kind die niet meegroeit waardoor ouders niet meegroeide en niet gaven wat het
kind nodig had
vb: Mishandeling tussen vader en moeder, zoon begint meer te lijken op vader, hierdroor trigger
bij de moeder
 Geslacht
vb: Andere verwachtingen dan dat het blijkt, loskomen van verwachtingen is heel moeilijk

Aard/eigenheid van het kind

Manier waarop het kind reageert op

Pedagogische aanpak van ouders Illustratie: welke aspecten m.b.t. de variabelen ouder en kind bepalen hier de opvoedingssituatie?
Veel stress  samenleven niet vanzelfsprekend
Te veel aan haar hoofd om responsief en senstieif te zijn voor de signalen van haar kinderen
Monitor  meer gezond, bijna dwangmatig
Huilbaby zorgt voor stress (+ 3 uur per dag huilen)
Mama niet zo stressbestendig  kind heeft structuur nodig

1.2.2 De opvoeder of ouder
Opletten: van ideaal naar haalbaar advies
 gedragsverandering is niet simpel Persoonlijkheidskenmerken van de ouder
Persoonlijkheidskenmerken/Temperament (cognitief, affectief, sociaal, …)
Leeftijd waarop je een kind krijgt
Gezondheid (fysiek en mentaal)
 los van pathologieën Opvoedingsgeschiedenis
Indirecte invloed: opvoeding bepaalt mee je persoonlijkheid
Directe invloed: balans tussen wat jij wilt overnemen of veranderen aan de opbouw
van je ouders  klopt niet altijd ind e praktijk, opvoeding is complex
Transgenerationele overdracht: bij problematisch opvoeding
 MAAR elke ouder wil een goede ouder zijn en heeft het beste voor met zijn kind
Maar als ouder tekort is gedaan in de opvoeding is het vaak lastig om eigen belangen aan de
kant te schuiven om die van het kind te dienen  Pedagogisch besef (Baartman)
= juiste betekenis verlenen aan de signalen die het kind uitzendt (hierdoor ook juist
kunnen reageren)
 ouders die kind tekort doen zijn ouders met een te weining pedagogisch besef
Vb: shaking baby syndrome, vader schudt baby door omdat hij dacht dta de baby hem aan he
pesten was tijdens het gamen door te huieln
 Belangenconflicten

Persoonlijkheidskenmerken van de ouder + Opvoedingsgeschiedering

Manier waarop de ouder de opvoedingssituatie vorm geeft Illustratie: welke aspecten m.b.t. de variabelen ouder en kind bepalen hier de opvoedingssituatie?
Temperamentvolle kinderen
Nog niet talig want taalachterstand
Mama: consequent + aandacht vragen aan kind met eerst een waarschuwing
Moeder in paniek bij woedebuien  niet adequaat, hierdoor komt kind niet tot rust
Waarom slaat mama in paniek? Perfecte moeder volgens haar = moeder die kin altijd begrijpt
 maar je kan dat kind niet in dei situatie begrijpen

1.2.3 De opvoedingscontext
1.2.3.1 Subsysteem en gezinskenmerken
Subsysteemkenmerken
Partnerrelatie: heeft invloed op welbevinden van de ouders
 beide ouders zien, hierdoor een idee krijgen
Siblings: aantal kinderen, plaats in de kinderrij
 vaak andere opvoedingsstijl in 1-oudergezinnen dan bij veel broers en zussen
 verschil tussen opvoeding van 1 meisje en 3 jongens en 4 meisjes
 leeftijden tussen broers en zussen spelen een rol
 eerst geborenen meer druk + hierdoor meer verantwoordelijke rol

Algemene gezinskenmerken
 Gezinsorganisatie
= ongeschreven regels
Afgrenzingsprocessen binnen het gezin  genoeg autonomie & genoeg verbondenheid
-
Ruimtelijk territorium
Psychisch territorium: eigen gedachtes, gevoelens
Handelingsterrein
Twee gezinstypes: continuüm
Kluwen ---------------------------------------------- Los zand
 alles is oke behalve de twee uiteinden
Eigen microkosmos
Hotelsfeer
Doen alles samen
Ieder leidt eigen leven
Weinig grenzen tussen
Zelfstandig
generaties
Minder bescherming
Geen eigen territorium
Midnder gedeeld
Veel gezinsregels
Minder loyaliteit
Zien door dezelfde bril
Mnder ondersteuning
‘In’ en ‘met’ gezin
Loskomen wordt bemoeilijkt
Doorheen leven: evolutie van kluwen naar los zand  fasen van het kind volgen
 meegroeien als ouder Coalitie- en alliantiestructuren
-
Alliantie = DRAAGKRACHT
= nauwe verbindingen tussen gezinsleden  vaak een buffer/krachtbron maar kan
veranderen doorheen de tijd
Meer natuurlijker aanvoelende verbinding met ouders of broers of zussen
Coalitie = DRAAGLAST
= verbinding tussne mensen in gezinssysteem dat zich keert tegen de andere
Vb: tweeling onhandelbaar voor de vader maar voor moeder is er geen probleem (kinderen
schrijven met alcoholstift iets op de muur, vader kwaad, moeder vind het wel meevallen)
 Triangulatie: wisselende coalitie ouder kind