Samenvatting strafrecht AP hogeschool

Samenvatting van strafrecht gegeven op AP hogeschool. Tweede jaar rechtspraktijk. Dit vak werd gegeven door Van Santvliet.

Preview samenvatting (3 van de 30 pagina's)

Strafprocesrecht
Wat heb je nodig?
Strafwetboek en wetboek van strafvordering
o Je leest best zo nauwkeurig mogelijk de wetsbepalingen en het is belangrijk dat
je de actuele wetboeken hebt aangezien strafrecht continu wijzigt
F. DERUYCK, Overzicht van het Belgisch Strafprocesrecht, die Keure
PowerPoint handouts met audio
Strafvordering
Wat is het? Het heeft als bedoeling dat er geen willekeurige handelingen zijn van de overheid ( politie
of onderzoeksrechter mag niet zomaar willekeurig iets doen )
Wat gebeurde er met het strafrecht/strafvorderingsrecht?
Wetboek van strafvordering : 1808
Wijzigingen ( veel wijzigingen maar de grootste in 1998 : Franchimont)
Geef het verschil tussen een inquisitoir vs accusatoir proces:
Bij inquisitoir: de maatschappij is zelf partij en deze zal vervolgen en berechten, de
vervolgde persoon wordt in een ondergeschikte positie geplaatst en de rechter voert de
procesvoering actief uit. Het onderzoek is schriftelijk, geheim en niet tegensprekelijk.
Bij accusatoir: Hierbij is de maatschappij geen partij, het slachtoffer beschuldigd en de
rechter zal meer als scheidsrechter tussenkomen. Het debat gebeurd doorgaans
openbaar, op tegenspraak en mondeling.
Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf:
Strafvordering
o Een straf
Burgerlijke vordering
o Eis van een slachtoffer of tegenpartij
⇨ Deze zijn niet noodzakelijk tesamen aanwezig
Bv: je rijdt door het rode licht ( dit is voor niemand schadelijk ( tenzij dit een ongeval tot gevolg
heeft)) er is dus in dit geval geen benadeelde ( dus ook geen burgerlijke vordering ) en hier is dus
enkel een strafvordering aanwezig
Maar bv: slagen en verwondingen met arbeidsongeschiktheid tot gevolg, hier zijn wel beide
aanwezig, de slagen moeten bestraft worden en degene die arbeidsongeschikt werd ten gevolge
hiervan zal vergoed moeten worden
“If the glove doesn’t fit, you must acquit” quote van de advocaat van OG Simpson
Dit ging over: er waren handschoenen gevonden bij OG Simpson, en men beweerde dat deze
gebruikt werden om de minnaar van zijn vrouw en de vrouw zelf te doden, de advocaat stelde voor
om de handschoenen te laten passen, hier werd duidelijk dat de handschoenen totaal niet paste. Dit
is ook een aanduiding van het accusatoir systeem, men onderzocht alles en kon bewijsmateriaal ook
aanvechten. Bij ons is dit minder van toepassing op deze manier. De strafprocedure heeft geleid tot
een vrijspraak maar de familie van de vrouw stapte naar de burgerlijke rechtbank, en vervolgens
werd er een schuld uitgesproken, hij moest uiteindelijk een schadevergoeding betalen. Het is
opmerkelijk dat de burgerlijke procedure en de strafprocedure zo uiteenlopend waren.
Wie oefent strafvordering uit?
Openbaar ministerie (parket):
Procureur des Konings
o Dit is de voornaamste persoon van het OM
o Wordt bijgestaan door substituten en eerste substituten
o Er is per arrondissement 1 procureur des konings en dan per afdeling nog eens
een afdelingsprocureur
o Bv: Antwerpen 🡺 bestaat uit: Antwerpen, Mechelen en Turnhout 🡺 3
afdelingsprocureurs maar voor het ganse arrondissement is er slechts 1 🡺 er zijn
ook veel substituut procureurs actief die dezelfde functie uitoefenen onder het
gezag van de eigenlijke procureur
Arbeidsauditeur
o Heeft een aantal bevoegdheden rond strafvervolging omtrent sociale misdrijven
o Ook adviesrol in arbeidsrechtbank
o Opnieuw indeling van arrondissement ( zoals bij procureur )
Procureur-generaal bij Hof van beroep
o Er zijn 5 hoven van Beroep dus er zijn er 5
o In Antwerpen ( is een ressort ) ( arrondissement Antwerpen en Limburg ) wordt
bijgestaan door eerste advocaat generaal, advocaten generaal en substituten
generaal 🡺 zij hebben een titel en oefenen dit uit op het niveau van het Hof van
Beroep
Procureur-generaal bij Cassatie
o Ze geven advies aan HvC omtrent toepassing van de wet ( niet omtrent een
vordering )
Federaal procureur
o Aparte bevoegdheid
College van PG’s
o 5 procureurs generaal die verenigd zijn in een college
o Zij hebben een heel belangrijke functie in het bepalen van het strafrechtelijk
beleid ( wat wordt er vervolg en wat niet? In samenspraak met minister van
justitie ) zijn belangrijkste personen om strafrechtelijk beleid te bepalen 🡺 wordt
samengedaan met andere actoren ( bv politie )
Minister van Justitie
o Uitvoerende macht
Federaal parket ( verdere uitleg van onderhanden de federale procureur )
Aparte bevoegdheden: art. 144bis §2 Ger.W.
o Oefent de Sv voor enkele welbepaalde misdrijven opgenomen in art. 144ter
Ger.W.
▪ Enerzijds enkele welomschreven misdrijven
▪ Anderzijds enkele veiligheids- en geografisch criterium
o Coördinatie
o Internationale samenwerking ( vragen van en naar het buitenland )
o Toezicht op werking federale politie
Beslissing inzake vervolging ( deze ligt bij het OM )
Kan kiezen voor een vrijheid van vervolging
Zij kunnen beslissen om een zaak te seponeren ( = Sepot = niet vervolging )
o Technisch sepot
▪ Als je een dader niet kent moet je seponeren omdat je gewoonweg niet
kan vervolgen ( of bij gebrek aan bewijs )
o Beleidssepot
▪ Er is wel een dader maar men kiest omwille van beleidsmatige regels niet
te vervolgen
Verplichting te vervolgen (art. 364 Sv)
o Door hiërarchisch hogere ( deze zegt dat je moet vervolgen )
o Positief injunctierecht minister van Justitie ( ook deze kan opdracht geven om te
vervolgen ( nooit opdracht geven om niet te vervolgen ))
Hier komt ook het gelijkheidsbeginsel vs opportuniteit aan bod, wat houdt dit in?
Gelijkheid = iedereen wordt gelijk voor de wet beoordeelt
Opportuniteit = om wel of niet te vervolgen
⇨ Zelfs indien er sprake is van sepponatie kan benadeelde alsnog wenden tot
onderzoeksrechter die onderzoekt dan alles nog eens
Bijkomende voorwaarden soms vereist: ( deze zijn voor alvorens men tot vervolging kan overgaan )
Machtiging nodig (parlementsleden)
Aangifte vereist (art. 6 ev. VT Sv.)
Klachtmisdrijg. Vb bij laster ( hier is een klacht nodig voor dat men een vervolging kan
ingesteld worden) (art 443 Sw), (vroeger belaging ook klacht misdrijf maar nu niet meer
(art 442bis Sw)).
Quid intrekking klacht (toz van de vervolging/vordering)? Onderscheid maken 🡺 Men zal moeten
kijken of de strafvordering werd ingesteld of nog niet of het terugtrekken van de klacht leid tot de
ontvankelijkheid van de vervolging
Voor instelling SV
Na instelling SV
Van wat is er verder nog sprake? Van een strafrechtelijk beleid
Kenmerken OM
Geef deze kenmerken :
Hiërarchisch (maar ‘Si la plume est serve, la parole est libre’)
o Hogere kan opdracht geven aan de lagere
o De hoger hiërarchisch kan iemand verplichten om een vordering in te stellen
maar op de zitting zelf kiest degene die aanwezig is in de zitting zelf
Eén en ondeelbaar
Onafhankelijk
⇨ Ze is aan niemand gebonden